‘Kritiek van christenen op Israël is terecht’

Foto: Levi Zoutendijk

Veel christenen zijn met reden uiterst kritisch op wat de huidige regering van de staat Israël allemaal onderneemt, zoals het nederzettingenbeleid op de Westelijke Jordaanoever, de militarisering van de samenleving, de manier waarop men kritische stemmen van binnenuit de mond probeert te snoeren, de mensonterende toestanden bij checkpoints en nog veel meer. 

Door Henk Fonteyn

Vincent Lengkeek stelt in zijn opinie-artikel van woensdag dat de Wereldraad van Kerken met zijn kritische houding kon wachten op tegenwerking van Israël. Ik behoor tot de in het artikel genoemde “activisten die het Israëlische leger letterlijk en figuurlijk in de weg hebben gelopen”, als vrijwilliger van het Ecumenical Accompaniment Programma for Palestine and Israel. Uit volle overtuiging en als het me gevraagd wordt, ga ik graag opnieuw (aangenomen dat ik langs de Israëlische douane kom, wat me vorig jaar al een nacht kostte).

Zowel in 2014 als in 2015 heb ik als ‘Ecumenical Accompanier’ op allerlei ‘hotspots’ gezien hoe de Israëlische militaire bezetting het normale leven ontwricht en mensen frustreert, die geen andere ambitie of agenda hebben dan wat wij allemaal willen: een gewoon leven. Nee, ik voel geen enkele behoefte om het geweld van Palestijnse zijde, of het nu georganiseerd is of uit individuele woede en frustratie opkomt, te rechtvaardigen. Maar wie een tijdlang in Israël en de ‘gebieden’ heeft rondgekeken, gelooft niet meer in de oude mythe van de kleine Joodse David tegen de Arabische/Palestijnse Goliath… De rollen zijn allang omgedraaid!

De Wereldraad van Kerken heeft op verzoek van 13 Palestijnse kerken het waarnemersprogramma EAPPI ingesteld. Dertien inheemse kerken die constateerden dat vanuit de hele wereld pelgrims naar ‘het heilige land’ reizen, ontroerd bij de Klaagmuur komen bidden, met palmtakken of houten kruizen over de Via Dolorosa lopen en alle plekken aandoen waar Jezus iets gezegd of gedaan heeft. Pelgrims die echter zelden contact zoeken met de ‘levende stenen’, de inheemse christenen, Palestijnse christenen die Arabisch spreken en die in de politieke entiteit Israël geen vervulling van oude profetieën kunnen zien, maar alleen een bezettende macht.

Nee, ik geloof niet in de vervangingstheologie

De heer Lengkeek mag mij geloven: een maandje ‘achter de muur’ is genoeg om dit gevoel hartgrondig te kunnen delen. Ik weet mij echter geenszins een aanhanger van de ‘vervangingstheologie’. Het is juist omdat ik oprecht geloof dat de God van Israël nog altijd een geschiedenis met het Joodse volk heeft, dat ik weiger om blind te zijn voor het onrecht dat in en door de staat Israël geschiedt. Het is juist omdat ik me zo sterk verbonden voel met dit volk, dat het me zo dwars zit, dat de staat Israël terecht zoveel kritiek en weerstand oproept in de wereld. Vergelijkt u het maar met een ouder die weet dat zijn kind helemaal losraakt van alle waarden die thuis hooggehouden worden. Misschien zelfs met justitie in aanraking komt, of drugsverslaafd raakt. Maar het blijft wel je kind.

Nee, kom bij mij niet aan met de ‘vervangingstheologie’. Ik weet wel, er zijn bij de Wereldraad van Kerken aangesloten denominaties, die daar wel degelijk nog door besmet zijn. Maar laten we de zaken niet omkeren: het feit dat ik in de huidige staat Israël nog niet zo heel veel herken van de geprofeteerde Messiaanse heilsstaat die zich kenmerkt door Godsvrede, waar de Thora geleefd wordt en de oorlog niet meer geleerd, maakt mij nog niet tot ‘vervangingstheoloog’.

Het programma van de Wereldraad van Kerken richt zich op iets dat door christenzionisten, die zich zo veelvuldig op profeten als Jesaja beroepen, weleens vergeten wordt: gerechtigheid en vrede kenmerken Gods aanwezigheid; niet de stoere overmacht van de Israel Defence Forces. Waarbij ik mij, als voormalig geestelijk verzorger bij de Koninklijke Landmacht, overigens altijd heel goed realiseer dat voor de Israëlische dienstplichtigen het dienen op de Westelijke Jordaanoever lang niet altijd van harte en uit vrije keuze gebeurt. Ik neem de soldaten persoonlijk niets kwalijk, als ik hen bij nachtelijke intimidatieacties in Palestijnse dorpen ‘in de weg loop’. Maar de regering die hen inzet in het huidige politieke beleid des te meer.

Henk Fonteyn is theoloog en publicist, was tot 2014 geestelijk verzorger bij de Koninklijke Landmacht en werkte in het kader van EAPPI zowel in 2014 als in 2015 als waarnemer op de Westelijke Jordaanoever.

2 Reactiesop"‘Kritiek van christenen op Israël is terecht’"

  1. Of Palestijnen nu uit zijn op de vernietiging van de staat Israël of niet, wij zijn als volgelingen van Jesjoea in Zijn naam geboden om Palestijnen lief te hebben en liefde te betonen. Bedankt Henk voor het verwoorden en inzenden van je mening. Veel christenzionisten hebben niet door wat hun eenzijdige steun voor het Joodse volk doet met Arabische christenen. Ik denk, voor zover ik daar wat van kan vinden, dat je heel evenwichtig hebt geschreven, zonder te vallen voor ordinaire propaganda, wat ik wel tegenkom bij zogenaamde (Palestijnse) bevrijdingstheologen. Bevrijdingstheologie die de Tenach afwijst is namelijk wel degelijk vervangingsleer, zoals ook Andrew White betoogt in zijn boek “Vader vergeef”.

    Je vergelijking van de huidige situatie met David en Goliath is een gewaagde. Ik denk dat je gelijk hebt als je hiermee de gevoelens vertolken wilde van doorsnee Arabieren. Maar ik weet niet zeker of Israël de Goliath is, of misschien wel wij, het westen. Wij hebben namelijk de hegemonie over het Middenoosten, of we dat nu leuk vinden of niet. Wij hebben hen opgezadeld met wereldoorlogen en opgelegde grenzen. Wij hebben staten als Irak en Syrië uitgeroepen, die gedoemd waren om te falen. Wij moeten dan ook niet de schuld van een ontwricht middenoosten op het Joodse volk gaan schuiven, alsof zij de ongewenste macht zou zijn daar!
    De Joodse situatie is in al hun moeilijkheid ook te begrijpen, hun harde opstelling ook, want ze staat er ook nu weer in de geschiedenis alleen voor. Dat rechtvaardigt nooit de schade bij de Palestijnse bevolking, dat ben ik met je eens. Maar hoe hard is hun harde opstelling? Vele dictators hebben mensenrechten aan hun laars gelapt en doen dat nog in het Midden Oosten. Israëls ‘harde opstelling’ valt daarbij in het niet. Zij kruisigen geen Palestijnen, gebruiken geen chemowapens, zijn niet uit op vernietiging.

    Hoe dan ook geloof ik wel in een alternatief leger van liefde voor Palestijnen en Arabische christenen in het algemeen, om hen de liefde van onze Heer Jesjoea te tonen door hen letterlijk en figuurlijk zonder wapens tegemoet te treden, en hen lief te hebben. Ik weet niet goed hoe dit praktisch op te pakken vanuit hier, maar daar ergens ligt het antwoord, Jesjoea’s antwoord van het kruis op je nemen van een ander… zonder in woede of afkeer te ontsteken….

    Sjalom,
    Kees Bloed

  2. Christenen zouden ACHTER Israël moeten staan, niet alles in orde vinden wat er gedaan wordt. Maar laten weten dat de zgn “Palestijnen er alleen op uit zijn Israël te vernietigen.
    Er bestaat geen Palestijns volk het zijn Arabieren, die bewust onder de knoet gehouden worden door de leiders. Er zijn in de afgelopen jaren al miljarden en miljarden in deze economie gesort en er is in wezen niets veranderd. Alleen de leiders zijn stinkend rijk de bevolking lijdt.

Geef een reactie