Tijdens bekende gebeden willen mijn gedachten nog weleens wegglijden. Dan vormt mijn mond woorden zonder dat ik mij bewust ben van hun betekenis. Ik vergeet tot wie ik bid: de Schepper van hemel en aarde.
Nu stuitte ik laatst op het concept van kavana, bedacht door rabbijnen. Kavana is een Hebreeuws woord en betekent richting, aandacht of toewijding. De Joodse cultuur heeft een rijke traditie van zegenen en bidden. En het begint met kavana: de bewustwording dat je altijd in Gods tegenwoordigheid bent. Als ik daarover nadenk, maakt me dat klein.
In de woestijn geeft de Eeuwige door Mozes zijn volk de opdracht: ‘Als u dan gegeten hebt en verzadigd bent, loof dan de HEERE, uw God, voor het goede land dat Hij u gegeven heeft.’ (Deuteronomium 8:10 HSV)
Het woord ‘barach’ is hier vertaald met ‘loven’, maar het betekent meer. Barach is ook zegenen, knielen. Je knielt om jezelf klein te maken en de ander, in deze tekst de Eeuwige, groot te maken. Eeuw in eeuw uit zegenen Joden God, maken Hem groot, voor ze gaan eten. Jezus ook (zie Marcus 6:41).
Het zegenen van de Eeuwige is een manier van leven.
Het zegenen van de Eeuwige is een manier van leven. Die indruk heb ik tenminste. Ik denk dat het een manier van leven is waar God van geniet. Maar hoe doe ik dat, hoe blijf ik gericht bidden?
Het Kavana-concept helpt me verder. Kavana staat voor het idee dat je je diep bewust bent van de Ene tegen wie je praat als je je hart naar boven richt. De rabbijnen zeggen: ‘Een bede zonder kavana is een lichaam zonder ziel.’
Kortom, een levenloos, dood lijk.
Om niet te vergeten dat de Eeuwige al het goede geeft, is het Joodse leven gevuld met zegenbeden, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Of je nu een grandioze dag hebt of niet. Deuteronomium 6 met daarin het belangrijke Sjema-gebed, vertelt dat we de HEERE moeten liefhebben met heel ons hart, heel onze ziel en met al onze kracht.
Volgens de rabbijnen betekent God liefhebben met héél ons hart dat we God niet alleen eren met het gedeelte van ons hart dat blij is, maar ook met het gedeelte dat boos, verdrietig of in rouw is.
‘Gezegend bent U, door wiens woord alle dingen bestaan.’
Als je bijvoorbeeld slecht nieuws ontvangt, bid je: ‘Gezegend is Hij, Koning van het heelal, die de rechtvaardige rechter is.’ Dit gebed herinnert dat God goed is, dat Hij rechtvaardig is en dat Hij alles wat krom is recht zal maken.
Ik vind dat mooi. De gerichtheid op de Aanwezige maakt me klein en dat mag ik meer zijn: klein. Ik kan nog een hoop leren van de zegenbeden. In plaats van te mopperen op de regen als ik op de fiets stap, kan ik de Ene zegenen omdat Hij goed is en goede dingen geeft. Als het onweert, zeg ik: ‘Gezegend bent U, Koning van het heelal, wiens kracht en sterkte de aarde vullen. En als ik een bord vol eten voor mijn neus heb: ‘Gezegend bent U, door wiens woord alle dingen bestaan.’
Ik wil me meer bewust zijn van Gods tegenwoordigheid. Ik wil die kavana, die gerichtheid op de Eeuwige. Misschien moet ik, voordat ik ga bidden, stil worden en me helemaal richten op Hij die altijd is.
Bidden met kavana. Ik begin er vandaag nog mee.
Zeker een mooi stuk. Met de juiste aandacht kun je je gebedstijd intenser beleven! Zingen helpt mij daar ook enorm bij.
De kaph wordt alleen als ‘k’ uitgesproken als er een punt (dagesh) in staat. Doorgaans is dat alleen aan het begin van een woord. Een kaph zonder dagesh heeft een ‘ch’ (of ‘g’) klank, daarom: Barach.
In het Engels geeft men zo’n zachte kaph meestal aan als ‘kh’: barakh
Tovia en Johan, jullie zijn geweldig! Dank! Nu weet en snap ik wat ik verkeerd deed. Ik ga het vast goed onthouden. (-;
Voorbeelden van ‘barak’ als bliksem vind je terug in bijv.:
[2 Samuel 22:15b] “Hij zond bliksem (‘barak’ / ברק) en bracht hen in verwarring”.
[Psalm 77:19] “Bliksemflitsen (‘barak-iem’)” meervoud
[Psalm 144:6] “Bliksem” (‘barak’/ ברק)
Ik heb nooit eerder van strong-coderingen gehoord, maar krijg de indruk dat ze de originele tekort doen als je nergens terug kon vinden dat barak ‘bliksem’ betekent. Je kunt de vertalingen nl. zo naast elkaar leggen HEBREEUWS (ברק) / NEDERLANDS (bliksem).
Ok, wil ook weer niet een olifant van een mug maken ;-), maar alleen laten zien dat het gewoon zo in de Tenach staat.
Help me verder, Tovia, want zoals ik al aangaf: ik ben een beginneling. In mijn Tenach staat een afgeleide van het woord dat volgens de strong-coderingen ‘barak’ betekent. De k-klank in barak komt van de Kaph (כ-kaph, ך-sluitkaph), niet van de Qoph. Ook volgens het Hebreeuws woordenboek betekent de woordstam ברך onder andere zegenen, begroeten, gelukkig prijzen. En ik zie inderdaad dat barak met een Qoph bliksem betekent. (-:
In de Tenach, Deuternonomium 8:10 vind ik deze afgeleide van ‘barak’ met Kaph: וּבֵֽרַכְתָּ
Nou, ik hoop dat we eruit komen. Enne… soms is het best leuk om van een mug een olifant te maken. Vind ik. (-:
Shalom Nine,
Mooi geschreven stuk en belangrijk om kavana te hebben richting de Eeuwige in gebed. Je schrijft: [Het woord ‘barak’ is hier vertaald met ‘loven’] In de grontekst staat echter בֵֽרַכְתָּ֙ (ba-rach-ta), van het werkwoord le-va-rech (“zegenen”).
Dat is dus iets anders dan ‘barak’, zoals in Richteren (Hoofdstukken 4 en 5). Barak betekent namelijk bliksem.
Ik zie uit naar je volgende blogs 🙂
Dag Tovia,
Dank voor je aanvulling! Ik vond het woord ‘barak’ en de verschillende betekenissen met behulp van de strong-coderingen. Ik kan nergens terugvinden dat het ‘bliksem’ betekent, maar dat ligt vast aan het feit dat ik net kom kijken en jij meer thuis bent in de Hebreeuwse taal.
Dus nogmaals dank!