Waarom heeft Hamas de huidige tragedie uitgelokt, die een nog dodelijker dimensie heeft toegevoegd aan het oude conflict tussen Israël en “Palestina”? En wat zijn de kansen om de twee partijen weg te houden van de afgrond? De stortvloed aan commentaar op het laatste incident laat zien dat het Israëlisch-Palestijnse conflict een sjabloon blijft waarop de aanhangers van rivaliserende ideologieën hun fantasieën en vooroordelen projecteren.

Waarom heeft Hamas uit het niets de aanval ingezet? Hamas-apologeten herhalen de gebruikelijke modewoorden: bezetting, koloniale nederzettingen, verdrijving, apartheid, tweestatenoplossing.

• Het argument van bezetting gaat niet op, want de Israëlische bezetting van Gaza eindigde in 2005. Sinds 2007 heeft Hamas de volledige controle over de enclave en wat wordt voorgesteld als haar regering.
• De bewering dat het een nederzettingenkolonie is, gaat hier ook niet op. De laatste Israëlische nederzettingen in Gaza werden namelijk in 2005 ontmanteld, voordat de volledige terugtrekking plaatsvond.
• De claim van ontheemding is nog huiveringwekkender. Tussen 2005 en de recente Hamas-aanval ging het bij de enige ontheemding in Gaza om bedoeïenenstammen die door Hamas-schutters uit hun dorpen en weidegebieden werden verdreven. Naar schatting 20.000 bedoeïenen werden verdreven naar Egypte en Israël, recentelijk de bewoners van dorpen in het Om Nasser-gebied.
• De bewering van apartheid is nog minder geloofwaardig, al was het maar omdat er geen enkele Israëli in Gaza woont die het toepast.
• De bewering dat Hamas vecht voor een tweestatenoplossing is ook niet waar, omdat de militante organisatie dit altijd heeft afgewezen. Hamas heeft er nooit een geheim van gemaakt dat het streeft naar een éénstaatoplossing, wat de eliminatie van Israël in welke vorm dan ook betekent.

Mensen als Josep Borrel, de woordvoerder buitenlands beleid van de Europese Unie, en Jean-Luc Mélenchon, de leider van de Franse Linkse Coalitie, proberen dit weg te moffelen door te beweren dat, hoewel geen van deze “redenen” van toepassing is op Hamas, aangenomen moet worden dat Hamas vecht namens alle Palestijnen, inclusief die op de Westelijke Jordaanoever.

Dit betekent echter dat Hamas een mandaat krijgt dat het nooit van de Palestijnen heeft gekregen, terwijl de legitimiteit van de Palestijnse Autoriteit, die door alle Arabische en islamitische staten en door de Verenigde Naties wordt erkend, in twijfel wordt getrokken. In de enige min of meer geloofwaardige verkiezing die onder de Palestijnen werd gehouden, kreeg Hamas 44,2% van de stemmen, vergeleken met 42,5% van de P.A.. Ook toen was het Hamas die zich terugtrok en Fatah en andere pro-P.A.-groepen uit Gaza verdreef.

Tweestatenoplossing

De afgelopen dagen is de “tweestatenoplossing” in de traditionele en sociale media gepresenteerd als de toverformule die een einde kan maken aan deze 100-jarige geschiedenis. Dit is echter niets meer dan een poging om de onwetendheid van experts en beleidsmakers te maskeren. We weten niet hoe de meerderheid van de Israëli’s en Palestijnen denkt over de “tweestatenoplossing”. Wat wel zeker is, is dat leiders aan beide kanten nooit serieus hebben gepleit voor een routekaart in die richting.

De Palestijnse Autoriteit en Hamas hebben er de voorkeur aan gegeven om op te treden als brandstichters in plaats van als staatsbouwers. Hamas doet het op een directe en eerlijke manier en de Palestijnse Autoriteit met een gespleten tong. Gedurende een korte periode tussen 2007 en 2013 probeerde de Palestijnse Autoriteit onder premier Salam Fayyad een cultuur van staatsopbouw te bevorderen in plaats van op te komen voor “de zaak”. Zowel Hamas als de Palestijnse Autoriteit deden er echter alles aan om het project van Fayyad te doen ontsporen.

Het meest recente standpunt van de Palestijnse Autoriteit over de tweestatenoplossing behelst een terugkeer naar de wapenstilstandslijnen van 1949, iets wat geen enkele Israëlische politicus zou kunnen accepteren.

Het Israëlische leiderschap is al even ontwijkend, zo niet misleidend, geweest over de “tweestatenoplossing”. Zelfs voordat dit een diplomatiek cliché werd, probeerde Israël een knipoog te geven naar Palestijns zelfbestuur met het plan van Yigal Alon, die een Bantoestan-achtig bestuur voor de Palestijnen voorstelde. Het “Gaza eerst”-plan van Ariel Sharon werd gepresenteerd als de eerste stap naar een tweestatenoplossing. Sharon zag een semi-onafhankelijke Gazastrook echter als een voorpost in militaire termen, zich niet realiserend dat een voorpost ook een basis voor agressie kan worden.

Het “Gaza first” plan legde het concept van “veiligheid door evacuatie” bloot als een gevaarlijke mythe die in de plaats kwam van een andere mythe: land voor vrede, die een lauwe en altijd omkeerbare vrede bood.

Het Israëlische leiderschap heeft altijd geprobeerd om een wig te drijven tussen Gaza en de Westelijke Jordaanoever. Ze stimuleerden, om niet te zeggen bevorderden, de oprichting van Hamas als de Palestijnse tak van de Moslimbroederschap om niet alleen Fatah te ondermijnen, maar ook het Palestijnse leiderschap aan de basis, vertegenwoordigd door mensen als Haidar Abdul-Shafi, dat ontstond in het kielzog van de Vredesconferentie van Madrid. Maar toen Hamas teleurstellend bleek en de onderhandelaars van Madrid niet gemakkelijk te controleren waren, ging Israël voor Yasser Arafat met de Oslo-akkoorden.

Al die tijd probeerden Israëlische politici de ene stap na de andere te zetten om een serieuze confrontatie met de “tweestatenformule”, gepromoot door de Verenigde Staten en hun westerse bondgenoten, te vermijden, ongeacht hun gebrek aan steun door Israëli’s en Palestijnen.

Het Israëlisch-Palestijnse conflict begon als een botsing tussen Arabisch nationalisme en zionisme, beide gemodelleerd naar 19e-eeuwse Europese nationalistische bewegingen. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg het conflict een geopolitieke dimensie die intensiever werd tijdens de Koude Oorlog.

Met het einde van de Koude Oorlog heeft deze geopolitieke dimensie een ideologisch tintje gekregen, waarbij de “Palestijnse zaak” wordt gebruikt en misbruikt als legitimatiemiddel voor uiteenlopende regimes als de Islamitische Republiek Iran, de AKP in Turkije en, geloof het of niet, links in Colombia. Om nog maar te zwijgen van de “retourtje revolutionairen” in het Westen die er voyeuristisch genoegen in scheppen om anderen te zien doden en sterven voor “grote doelen”.

Tijdens de Koude Oorlog leidde het negeren van de geopolitieke dimensie van de Israëlisch-Palestijnse kwestie tot diplomatieke achtervolgingen, die vooral werden gesymboliseerd door de “tweestatenoplossing”. Vandaag wordt dezelfde fout herhaald door de aandacht bijna uitsluitend te richten op Hamas zonder de vraag te stellen wie Hamas financiert, traint, bewapent en controleert in naam van de “botsing der beschavingen”.

De huidige tragedie heeft de status-quo die na de Koude Oorlog ontstond, aan het wankelen gebracht. Pogingen om deze in de een of andere vorm nieuw leven in te blazen, zullen slechts de opmaat zijn voor nog grotere tragedies.

Overgenomen van IsraelToday.nl
Door: Amir Taheri

Verder lezen: NIW kwam met een soortgelijk onderzoek