500 jaar Reformatie: waar zijn de hervormers vandaag?!

“Laat af van de symbolen van Rome, verafschuw haar leerstellingen,
mijd haar geest, haar gezindheid. Ga uit, ga voor goed uit van haar.“ 
C.H. Spurgeon

Precies 500 jaar geleden werden de 95 stellingen van Maarten Luther gepresenteerd. Of hij ze ook echt aan de Slotkerk in Wittenberg heeft gespijkerd, is niet zeker, maar hoe dan ook luidde deze publicatie de zogenaamde Reformatie in. Een Reformatie tegen de machtige Katholieke kerk.

De reformatoren inspireren mij. Wat een moed hadden zij om hun strijd voor de waarheid te voeren! Ze betaalden daarvoor een hoge prijs. Ze gaven hun leven, vaak ook letterlijk. Hun doel was overigens in eerste instantie niet zozeer om uit de Roomse Kerk te stappen, maar om deze te hervormen naar Bijbelse principes. Echter bleek al snel dat dit systeem snoeihard en onbuigzaam was, en daarom werden ze gedwongen uit de kerk te gaan en zo begon de protestantse beweging. Dit tot grote vreugde van bijvoorbeeld de Waldenzen, die al langere tijd door Rome werden vervolgd in de bergen van Italië en nu contact zochten met de protestanten.

De Reformatie is een krachtig werk geweest van de Heilige Geest, waar we vandaag nog veel vruchten van plukken. Prijs de Heere daarvoor. Zo is er bijvoorbeeld geen moeder-kind verering meer (Babylonisch ritueel), geen aflaatverkoop en het belangrijkste is wel dat we de rechtvaardiging uit het geloof weer hebben mogen ontdekken. Maar… het werk van de reformatoren is zeker nog niet af!

Zij zouden nooit gewild hebben dat wij, 500 jaar later, nog gebleven zouden zijn, waar zij zijn gestopt. Er zijn helaas vandaag de dag nog veel Roomse overblijfselen in de gemeente van God: ik denk aan de kerkelijke hiërarchie, de rustdag, de feestdagen. Ook de Bijbelse toekomstverwachting is helemaal veranderd door Rome. Als je er een beetje induikt, kom je erachter dat veel symboliek, met name in de ‘christelijke’ feesten, rechtstreeks door Rome is overgenomen uit Babylonische mysteriegodsdiensten rondom de verering van de zon. Godsdiensten die het volk Israël in de Bijbeltijd absoluut niet mocht vermengen met de eredienst aan God.

De reformatoren hebben veel hervormd. Zo is het tweede gebod in ere hersteld, maar het vierde gebod is bijvoorbeeld nog steeds zoals Rome het ooit heeft veranderd:

“Vraag: Wat is de Sabbatdag?
Antwoord: De zaterdag is de Sabbatdag.
Vraag: Waarom vieren wij zondag in plaats van de Sabbatdag? 
Antwoord: We vieren zondag in plaats van de Sabbatdag, omdat de Katholieke Kerk op het Concilie van Laodicea (in het jaar 364) de plechtigheid van de zaterdag op de zondag heeft overgebracht”
(Uit een Roomse catechismus, die de apostolische zegen van paus Pius X meekreeg, Rev. Peter Geiermann; The Convert’s Catechismus of Catholic Doctrine; blz. 659 uit A. de Linge, Daniël een profeet voor onze tijd, blz. 122)

“Zondagsviering door protestanten is hulde, die zij zonder het te weten, bewijzen aan de autoriteit van de Katholieke kerk.” 
(Monsigneur Segur; Plain talk about the Protestantism of today, blz. 213)

De vraag is dus: zijn wij bereid om dezelfde strijd te voeren als de hervormers? Of beter gezegd: zijn we bereid om dezelfde strijd te voeren als de Heere Jezus, toen Hij de tempel schoonveegde? Andere voorbeelden zijn Josia, Hizkia en Ezra, die orde op zaken stelden in Gods huis, juist als het ging om afgoderij uit Babel.

Het valt me op dat vandaag de dag veel kerken en kerkleiders belijden reformatorisch te zijn, maar in werkelijkheid geen millimeter reformeren. Sterker nog, de banden met Rome worden op veel plekken weer versterkt, zoals de Engelse prediker John Bunyan in de zeventiende eeuw al profeteerde:

“Vlak voor Jezus’ wederkomst, zullen veel protestanten als vanzelf weer terugkruipen in de kooi van Rome.” (John Bunyan)

Reformeren kost ons veel, vandaar dat het niet populair is. Het gemak van een gezaghebbende traditie vinden wij mensen prettig, dat bewaart ons voor onrust en houdt het leven comfortabel. Maar Jezus verweet de Farizeeën sterk dat ‘zij geboden van mensen onderwezen’:

“…terwijl u het gebod van God nalaat, houdt u zich aan de tradities van de mensen.” (Mark 7:8a)

Als ik de radicale woorden lees van de oudvaders, hoe zij streden voor Gods waarheid, geloof ik dat ze vandaag de dag in weinig kerken zouden mogen spreken. Veel van hen worden wel geciteerd, maar vaak erg selectief. Ik hoor veel over Spurgeon als het gaat over rechtvaardigmaking, maar bijna nooit over zijn uitspraken over Rome. Hoe hij bijvoorbeeld (op 15 jarige leeftijd al!) een boek van meer dan 300 pagina’s schreef over: ‘De antichrist en zijn gebroed, of het pausdom ontmaskerd’. De reformatoren (en zij die in de lijn daarvan leefden) wisten heel goed wie de antichrist was, en hoe deze in de ‘tempel van God’ heeft plaatsgenomen om Gods Woord te veranderen. Er is zelfs al geprofeteerd dat hij ‘Gods tijden en wet zal menen te veranderen.’ (Dan. 7:25) ‘Anti’ betekent namelijk in eerste instantie ‘In de plaats van’, of ‘evenbeeld van’. Lees hier een kernachtige brochure daarover. Ja, de duivel heeft het sluw aangepakt, door zijn pijlen te richten op het van binnenuit krachteloos maken van de gemeente.

Vandaag de dag staan we voor een keuze: gaan we als protestanten weer verzoenen met de Roomse Kerk, (die door de eeuwen heen tientallen miljoenen gelovigen en Joden hebben vermoord), of gaan wij in de voetsporen van de reformatoren, en strijden we voor een heilige tempel van God?

In de Reformatie is niet alles opgeruimd. Misschien heeft God de rest wel voor onze tijd bewaard, zodat er nog een opwekking kan komen vlak voor Jezus’ wederkomst, die ook gepaard gaat met Israëls herstel. Mijn grote verlangen is dat er een reformatie zal komen in onze tijd. En ik denk dat dit alleen maar kan door weer te gaan DOEN wat de Bijbel zegt. Als we belijden Sola Scriptura, laten we het dan ook DOEN. Terug naar Gods wil, ongeacht de meningen van mensen. We kunnen daar de komende decembermaand al mee beginnen. En ja, dat kost ons veel. Maar ik geloof dat je daarmee echt in de lijn staat van de Reformatie, meer dan wanneer je niets doet. En het mooie is dat we daarmee het Joodse volk weer tot jaloersheid kunnen verwekken, iets wat we 2000 jaar lang veelal hebben nagelaten.

Als we niet blijven reformeren, wordt de gemeente lauwer en raken we meer beïnvloed door het denken van de wereld. Ik zie het om me heen gebeuren. Mijn verlangen is dat God in deze tijd veel mensen doet opstaan in de Geest en de kracht van Elia, om radicale keuzes te maken, vanuit een juiste houding. Uiteindelijk zal hiermee onze geweldige God en Verlosser worden geëerd.

Gods zegen en shalom!

Christian Verwoerd is spreker en muzikant.