Boek en tentoonstelling over antisemitisme binnen de kerk

“Het is me tegengevallen hoe anti-joods de kerk de eeuwen door is.”

Dat zegt de christelijke onderzoeker en historicus dr. Bart Wallet in een interview met Visie. “Luther was geen zwerfsteen. Ook gereformeerde voormannen als Gisbertus Voetius, Johannes Hoornbeeck en Abraham Kuyper lieten zich anti-joods uit. Er zit meer antisemitisme in de Nederlandse protestantse traditie dan je denkt”, vertelt hij naar aanleiding van zijn nieuwe boek Christendom en antisemitisme.

Wallet legt uit: “In het bijbelboek Handelingen zie je dat de christenen nog echt binnen de boezem van het volk Israel een intern, maar fel, joods debat voeren. Ze zien zichzelf nog niet als aanhangers van een andere godsdienst. Maar al in de tweede eeuw worden de joden ervan beschuldigd Jezus te hebben vermoord. Het gaat pas echt mis als het christendom in de vierde eeuw onder de Romeinse keizer Constantijn een staatsgodsdienst wordt. Dan worden joden, op theologische gronden, gaandeweg uitgesloten in de samenleving.”

Maar er waren binnen de kerk ook altijd tegengeluiden, zegt Wallet. “Augustinus vond bijvoorbeeld al dat joden niet vervolgd moesten worden. En ook Abraham Kuyper kreeg vanuit zijn eigen achterban kritiek op zijn anti-joodse standpunten. Men vond het niet fatsoenlijk én niet christelijk.”

In de synagoge van Elburg is 7 september 2017 t/m 6 januari 2018 een tentoonstelling over de ‘opmerkelijke rol van het christendom’ in het ontstaan en voortbestaan van het antisemitisme.