Inkijk leven opperrabbijn Jacobs

Een opperrabbijn is het hoofd van de Joodse gemeenschap in een land of regio. Hoe ziet het dagelijkse leven er eigenlijk uit van de Nederlandse opperrabbijn en hoe gaat hij om met de Corona-pandemie? Opperrabbijn Jacobs is gevraagd dit in een dagboek op te schrijven. Hoe is dat gedaan?

Het ‘Joods Cultureel Kwartier’ Amsterdam (Joods Historisch Museum, het Kindermuseum, de Portugese Synagoge, de Hollande Schouwburg en het Nationaal Holocaust Museum) vroeg aan het begin van de Corona-crisis aan een aantal prominente Nederlandse Joden, waaronder Jacobs, om een dagboek bij te houden. Welke invloed heeft het ‘nieuwe normaal’ op het leven?

Het dagboek van de opperrabbijn werd gepubliceerd op de christelijke website CIP (Christelijk Informatie Platform). Daarna deed de EO (Evangelische Omroep) en het NIW (Nieuw-Israëlitische Weekblad) dat ook. Zijn dagboek bleek heel populair. CvI (Christenen voor Israël) nam het initiatief om samen met Uitgeverij Scholten enkele dagen op te nemen in een boek. Highlights: gesprekken in zijn achtertuin (Gan Eden), veel werk dat tegenwoordig via Internet moet (videoconference of livestream), strijd tegen secularisatie en antisemitisme, hoe hij als vraagbaak wordt gebruikt door allerlei mensen, zijn (soms negatieve) ervaringen met christelijke instanties, zijn visies op allerlei zaken en de fysieke bedreiging van hemzelf en zijn gezin.

Boekanalyse
Uit het dagboek van Jacobs is een selectie van 54 dagen uit 2020 genomen. Opvallend is dat de meeste dagen die zijn opgenomen respectievelijk komen uit de maanden juni, juli, augustus en november. Gemiddeld beslaat de beschrijving van ‘een dag’ uit 3-4 pagina’s. Voorwoord is van de algemeen directeur van het Joods Cultureel Kwartier. In het boek zijn enkele grijze pagina’s opgenomen met quotes uit Jacobs woorden in zijn dagboek.

Corona
De nieuwe beperkingen doen de rabbijn wel denken aan de situatie in de Tweede Wereldoorlog. Maar toch is de situatie onvergelijkbaar, want nu is er nog telefoon & internet en kan iedereen overdag zich redelijk vrij bewegen buiten. Wat hij wel waarneemt is extremisme, zowel van de volgers als de tegenstanders van de nieuwe regels.

Hij probeert er voor de Joodse gemeenschap te zijn in het zoeken naar manieren om op de juiste manier met Corona om te gaan en die te handhaven. Maar veel bijeenkomsten en festiviteiten kunnen niet doorgaan of in elk geval niet zoals altijd.

Evaluatie
Dit is makkelijk leesbaar, interessant autobiografisch boek, dat een, zij het wat rommelig, inzicht geeft in de werkzaamheden van de Nederlandse opperrabbijn. Bij een orthodox rabbijn is de neiging altijd de vraag te stellen waarom voor 54 dagen is gekozen. Dit wordt echter niet toegelicht en lijkt irrelevant. Rabbijn Jacobs is geregeld humoristisch en neemt ook krachtig stelling over bepaalde onderwerpen die de Joodse gemeenschap aangaan. Echt een oude leeuw dus, zoals verwacht mag worden. Hij neigt ernaar bepaalde zaken ‘filosofisch’ te bezien. Er is echter geen zoekregister. Dit boek is een aanrader.


Jacobs, B., Dagboek van de opperrabbijn. 54 dagen uit het leven van Binyomin Jacobs. 2021, Scholten, Zwolle, 215 pagina’s, € 16,95, ISBN: 9789083114903.