Mozes als basis voor interreligieus dialoog

Mozes wordt geëerd in de drie wereldgodsdiensten; Jodendom, christendom en Islam. De geschiedenisbeschrijvingen zijn ongeveer hetzelfde, maar hij wordt op nogal verschillende manieren beoordeeld. Dit is beschreven in ‘Mosjé / Mozes / Moesa’ van de stichting Pardes. Wat komt eruit naar voren?

De stichting PaRDeS (voorheen B. Folkertsmastichting voor Talmudica) richt zich op het interreligieus dialoog tussen de drie wereldgodsdiensten. Het zoekt manieren om dit dialoog te voeden en te begeleiden.

Mozes is een inspirerende, intrigerende persoonlijkheid die diverse typeringen kent. Een onuitputtelijke bron en een uitdagend thema. Hij wordt gezien als profeet, leider en herder van zijn volk, maar ook als mysticus. Hij ontmoette immers als geen ander God van heel dichtbij. Omdat de drie wereldgodsdiensten hem erkennen als belangrijke man Gods, vormt juist hij een goede basis voor het interreligieus dialoog.

Boekanalyse
In dit boek beschrijven drie auteurs hoe in hun godsdienst Mozes wordt gezien en reageren ook op elkaars bijdragen. Na een Inleiding volgt voor elke wereldgodsdienst een hoofdstuk waarin de eigen Mozes-visie is beschreven. In het vierde, afsluitende hoofdstuk wordt een evaluatie gegeven van de drie hoofdstukken om vast te stellen hoe het interreligieuze dialoog vorm zou kunnen krijgen.

Bij elk hoofdstuk staat een personalia van de auteur en geven voetnoten achtergrond informatie, maar meestal broninformatie. De meest aandacht gaat uit naar de bijdrage uit de Islam gevolgd door die van het christendom. Een zwart/wit plaatje is toegevoegd. Elk hoofdstuk heeft een eigen literatuurlijstje. Het boek sluit af met werkvragen (te gebruiken bij het beoogde interreligieuze dialoog).

Elk een eigen hoofdpersoon
In het Jodendom is Mozes de hoofdpersoon, maar dat is niet zo in het christendom en de Islam. Die laatste twee plaatsen elk hun eigen hoofdpersoon – respectievelijk de Here Jezus en de profeet Mohammed – op de voorgrond ten koste van Mozes.

Evaluatie
Dit interessante boekje brengt overeenkomsten en verschillen in kaart van de kijk op Mozes in de drie wereldgodsdiensten. Het gaat hier echter wel om bepaalde verschillen. Namelijk de niet-orthodoxe traditionele interpretatie van de drie wereldgodsdiensten met specifieke aandacht voor mystieke en actualiserend-pastorale elementen.

Wie streeft naar het interreligieuze dialoog moet aardig en tolerant zijn voor de andersdenkenden. Dat hoeft niet te betekenen dat over onoverkomelijke zaken heen gekeken moet worden, maar juist dat er interesse wordt getoond.

De vraag is echter of zo’n houding ooit brede steun zal vinden. Juist omdat het voor de hand ligt dat de Ene God maar één Weg (Zijn Wil) aan de mens voorgeschreven heeft. Dat er overlappingen bestaan tussen de drie wereldreligies, bijvoorbeeld over de persoon Mozes, is logisch.

Maar wat bewijst dat? Ze ontstonden in hecht verband en delen daardoor geschiedenissen en basiszaken. Voor interreligieus dialoog is meer nodig (idealisme). Dat wordt van de lezer verwacht.

Een zoekregister ontbreekt echter. Dit boekje wordt aangeraden.


Eenennaam, E. van, A. Moulay, L. Mock en M. Poorthuis, Mosjé / Mozes / Moesa. De Man Gods in interreligieus perspectief. 2019, Pardes Amphora Books, Amsterdam, 140 pagina’s, € 18,-, ISBN: 9789064461064.