Rachels pijn

Ze slaat haar handen voor haar oren als ze de baby hoort huilen en krult zich op op haar mat. Het geluid van het pasgeboren kind snijdt als een slachtmes door haar binnenste. Zes zonen! Lea heeft al zes zonen gekregen en haar schoot blijft leeg.

Het enige waar zij goed voor is, is andere vrouwen helpen met hun kinderen. Als het gehuil harder wordt, drukt ze haar vingers tegen haar oren. Ze hoort haar eigen bloed stromen en vervloekt het. Waarom blijft het maar stromen? Ze is leeg en ze blijft leeg.
Weer ziet ze de voldane blik van Lea voor zich toen ze het ingezwachtelde jongetje op haar buik had gelegd. Warme tranen stromen over haar gezicht, uit een onuitputtelijke bron. Ze is uit Lea’s tent vertrokken voor Jacob naar zijn jongste zoon kwam kijken. De bewonderende blikken, de wonderlijke eenheid die haar man en haar zus dan vormen, ze kan het niet verdragen.
Dan hoort ze Bilha’s stem: “Rachel!”
De roep wurmt zich langs haar vingers die haar oren dichtdrukken. Nog harder drukt ze, tot het pijn doet. Even later voelt ze de mat bewegen onder Bilha’s gewicht. Ze gaat achter haar liggen en slaat haar armen om haar heen. De warmte van haar lichaam kan de pijn niet verdrijven. Voorzichtig haalt Bilha haar handen weg bij haar oren.
“Ik wist dat je hier was,” fluistert ze.

Als Rachel Jacob bij de put ontmoet is het liefde op het eerste gezicht. In elk geval voor Jacob. Omdat hij de vader van Rachel, Laban, geen bruidsschat kan betalen, wil hij zeven jaar voor Rachel werken. En de jaren waren in zijn ogen als dagen, omdat hij haar liefhad (Genesis 29:20).

Onvruchtbaar

Door Labans listigheid trouwt Jacob eerst met Lea, de zus van Rachel, en daarna met Rachel. Al snel baart Lea de ene na de andere zoon. Rachel niet. Net als Sara en Rebekka is ze onvruchtbaar. Ze wordt jaloers op Lea en in Genesis 30 vers 1 roept ze in haar wanhoop naar haar man: “Geef mij kinderen, en zo niet, dan sterf ik.”

Kinderen, vooral zonen, betekenen toekomst en status in de wereld van de zussen. Maar Jacob lijkt geen begrip te hebben voor Rachels pijn. Hij reageert boos: “Neem ik soms de plaats in van God, Die jou de vrucht van de schoot onthouden heeft?” (Genesis 30:2)

Verlangen

Hij wrijft haar in dat het háár schoot is die dichtzit. Híj heeft tenslotte al kinderen met Lea. Hem onthoudt de Eeuwige geen zonen. Nergens is te lezen dat Jakob de Eeuwige vraagt om de schoot van Rachel te openen. In tegenstelling tot zijn vader Izak die vurig tot de Eeuwige bad in het bijzijn van zijn vrouw, want zij was onvruchtbaar (Genesis 25:21).

Elke vrouw die verlangt naar een kind en bij wie het lang duurt voor het verlangen vervuld wordt of bij wie dat nooit gebeurt, kent de pijn van dit verlangen. Lea, Bilha en Zilpa, alle drie hebben ze kinderen en de tenten van Jakob moeten gevuld zijn geweest met de geluiden van de acht jongens in allerlei leeftijden. Ik kan me voorstellen dat Rachel zich leeg heeft gevoeld tussen zoveel leven.

Liefdesappels

In Genesis 30 lezen we dat Ruben liefdesappeltjes vindt, ofwel alruinen. Ze zouden in seksueel opzicht stimulerend werken en de vruchtbaarheid bevorderen. Vandaar dat Rachel de alruinen wil hebben. Ze sluit een deal met Lea en ruilt een nacht met Jacob voor de vruchten.
Ondanks dat Rachel de alruinen heeft, raakt Lea zwanger. In rap tempo verhaalt de Bijbel over de geboorte van nog twee zonen en een dochter. Direct hierna, of misschien gelijktijdig, denkt de Eeuwige aan Rachel.

Eindelijk, nadat andere vrouwen haar man in totaal elf kinderen hebben geschonken, is het haar beurt. Waarom Hij haar schoot nu opent, vertelt de Bijbel niet. Wel is duidelijk dat Hij de tijd bepaalt en niet de alruinen.

Gedenksteen

Na Jozef raakt Rachel voor de tweede keer zwanger. De familie trekt van Bethel naar Efrath als haar weeën beginnen. Ironisch genoeg sterft Rachel, die jarenlang gebukt ging onder onvruchtbaarheid, in het kraambed.

Het verhaal van Rachel is eigenlijk best treurig. Haar naam zal onlosmakelijk verbonden blijven met de pijn van onvruchtbaarheid. Ze wordt begraven langs de weg naar Efrath, ofwel Bethlehem. Jacob richt een gedenksteen op bij het graf en deze steen is een herkenningspunt geworden (1 Samuël 10:2). Haar graf is eeuwenlang een plek geweest waar vrouwen samenkomen om te treuren om Rachel en hun eigen onvruchtbaarheid.