Ridley Herschell, van Poolse Jood tot Brits predikant

Een van de pioniers van de moderne Messiaans Joodse beweging was de 19e eeuwse predikant Ridley Herschell. Hij groeide op in een antisemitische omgeving in Polen, kwam tot geloof door het lezen van woorden van Jezus, en werd een geliefd predikant in Groot-Brittannië.

De in Polen geboren Jood ging als student naar Londen en werd na verloop van tijd een veel­geprezen geestelijke die zich in hoge kringen van de samenleving bewoog. Maar zijn grootste passie was het prediken van het evangelie, vooral onder zijn eigen volk.

Toch was het in Parijs, dat hij bij toeval de waarheid over Jezus vond door een passage uit het boek te lezen dat algemeen als verboden werd beschouwd voor zijn volk – het Nieuwe Testament. Enkele aankopen die hij in een winkel had gedaan waren, enigszins oneerbiedig, verpakt in een pagina die uit een grote Bijbel was gescheurd en die een gedeelte bevatte van Jezus’ Bergrede, in het bijzonder de zinsnede ‘Zalig zijn zij die treuren, want zij zullen getroost worden’. (Mattheüs 5.4)
In dit tijd had Chaim, zoals hij toen heette, grote behoefte had aan troost, omdat hij zijn geliefde moeder ver van huis had verloren en niet in staat was om bij haar begrafenis te zijn.

‘Taboe’ geloof
Maar toen het nieuws van zijn vermeende afvalligheid, zijn geloof in Jezus, zijn familie bereikte, werd hij onmiddellijk verstoten. In de loop der jaren was er echter, met de hulp van zijn Schotse vrouw Helen, een belangrijke verzoening, zelfs in die mate dat verschillende van zijn broers eveneens tot geloof kwamen en prediker werden.

Helen had veel te lijden wegens haar relatie met de Joodse ‘rabbi’. Zij leerde vloeiend Hebreeuws en verzachtte het hart van Ridley’s vader door hem in de oude Joodse taal een brief te schrijven en het Messiaanse geloof uit te leggen.

Succes op de preekstoel
Af en toe hij beïnvloed door de controversiële predikant Edward Irving – die beschouwd wordt als een voorloper van de moderne Pinksterbeweging – en van spirituele reuzen als Robert Murray McCheyne, bouwde Ridley een grote reputatie op, zowel door het prediken als door het schrijven, en werd hij geholpen door rijke bewonderaars.

Hij leidde gemeenten in Brampton, Huntingdonshire en Leigh-on-Sea, nabij Southend, en in verschillende delen van Londen, en vestigde zich uiteindelijk in Marylebone, waar hij de Trinity Chapel in John Street, aan de Edgware Road, heeft geleid.

Hij was een van de oprichters van de Evangelische Alliantie en van het Christian Witness to Israel. Een van hun vijf kinderen werd parlementslid – niet lang nadat de Joden voor het eerst in het parlement werden toegelaten – en uiteindelijk Lord Chancellor of England en de eerste Baron Herschell of Durham. Maar zijn kostbaarste erfenis was de vrucht van zijn evangelieprediking.

Visser van mensen
Veelzeggend, voor een ‘visser van mensen’ zoals Jezus’ eerste discipelen dat waren, was zijn blijvende invloed op het vissersdorpje Leigh in Essex. Van de geharde vissers werd niet verwacht dat ze vriendelijk zouden reageren op deze handige en vriendelijke Jood, maar hij won ze voor zich – in het bijzonder een stoere reus van een man genaamd Michael Tomlin, wiens hart smolt door de boodschap van Jezus, en die later predikant werd van de plaatselijke Methodistenkerk.

Hij werd de over-overgrootvader van Geoffrey Henderson, de man die verantwoordelijk is voor het opzoeken van de feiten waarop dit artikel is gebaseerd en wiens biografie van Ridley – All Love – in 2006 werd gepubliceerd.

Verder kijken dan christelijk antisemitisme
Ridley’s bekering tot het christendom – door veel Joden nog steeds als ketterij beschouwd – was des te verrassender, omdat hij in Polen met antisemitisme was opgegroeid. Een nicht werd in feite ontvoerd door nonnen naar wie ze was gestuurd om naaldwerk te leren; ze haalden haar over om zich als christen te laten dopen en weigerden haar terug te laten gaan naar haar ouders!

Ridley heeft het Heilige Land twee keer bezocht, ondanks de moeilijke reis en het in die tijd onherberg­zame karakter van hun bestemming. Daar raakte hij bevriend met de nieuwe bisschop van Jeruzalem, Michael Solomon Alexander, die de London Society for Promoting Christianity among the Jews vertegenwoordigde, nu bekend als CMJ (Church’s Ministry among the Jews).

In feite zag hij het als een opmerkelijk teken van de tijd ‘dat een Jood als bisschop naar Jeruzalem moest worden gestuurd door de machtigste natie ter wereld’ . En hij keerde ‘ vol hoop en verwachting voor zijn volk’ terug naar Engeland. Hij speelde ook een rol in de oprichting van een CMJ-centrum in Jaffa, Bet Immanuel, dat nog steeds een brandpunt is voor evangelische activiteiten.

Herstel van een Joods fundament van het geloof
Ridley’s reizen verdiepten zowel zijn liefde voor het Joodse volk als zijn geloof in het herstel van Israël, en hij zette de toon voor het moderne Messiaans-Joodse denken toen hij in 1857 in de derde conferentie van de Evangelische Alliantie in Berlijn zei:
‘Ik geloof dat er niets is dat wij als christen-Israëlieten ernstiger moeten willen behouden dan onze eigen nationaliteit. We moeten onze broeders laten zien dat we door christenen te worden niet zijn opgehouden Joden te zijn. Ons nationale leven en onze verwachtingen zijn gebaseerd op het woord en de belofte van God en kunnen nooit worden opgegeven’.

Zijn visie weerspiegelt duidelijk het denken van degenen die hem zijn gevolgd – dat veel christenen hun Joodse wortels zijn kwijtgeraakt [Noot van de redacteur: Helaas gebeurt hetzelfde bij veel Israëlische Joodse gelovigen.] En de auteur van deze biografie onderstreepte deze uitspraak met het feit, dat zelfs ten tijde van het Concilie van Nicea in 325 AD, geen van de 318 aanwezige bisschoppen een Joodse afkomst had!

Ridley bleef met een gebroken hart achter toen Helen, die tien jaar ouder was, op 56 jarige leeftijd stierf, maar hij hertrouwde desondanks met een rijke vrijster met de naam Esther, waarna hij zich in nog hogere kringen bewoog en zelfs door de koning en de koningin van Pruisen werd ontvangen tijdens hun huwelijksreis.

Hij was een nederige dienaar van God en had zelfs een bijzondere pastorale belangstelling voor de politie. En de achting die hij had bleek uit het feit dat 300 politieagenten van de D-Divisie van de Metropolitan Force – ieder die gemist kon worden – zijn begrafenisstoet volgden toen hij in 1864 stierf, 57 jaar oud.

Dit artikel van Charles Gardner, auteur van Israel the Chosen, Peace in Jerusalem en A Nation Reborn, is overgenomen van Israel Today.