Shabbats­lezingen: Vrijgekocht door geld of door Jezus

In Israël werd een eerstgeborene vrijgekocht van de dienst aan God door een bedrag van 5 sikkels aan de priester te geven. Veel groter is het offer dat Jezus bracht om ons vrij te kopen uit de macht van zonde en dood.

De Bijbelgedeelten voor de komende shabbat Bamidbar (In de woestijn) zijn:
✡ Torahlezing: Numeri 1:1 – 4:20,
✡ Profetenlezing: Hosea 2:1-22,
✡ Brit Chadashah, Nieuwe Testament: Romeinen 9:22-33.

In verband met het thema wijken we daarvan af

Gedeelten uit de Torahlezing
De HEERE sprak tot Mozes: En Ik, zie, Ik neem de Levieten uit het midden van de Israëlieten, in plaats van elke eerstgeborene onder de Israëlieten, die de baarmoeder opent. De Levieten zullen Mij toebehoren, want alle eerstgeborenen behoren Mij toe. Op de dag dat Ik alle eerstgeborenen in het land Egypte trof, heb Ik alle eerstgeborenen in Israël, van de mensen tot het vee, voor Mijzelf geheiligd. Zij behoren Mij toe. Ik ben de HEERE.

De HEERE sprak tot Mozes: Neem de Levieten in plaats van alle eerstgeborenen onder de Israëlieten, en het vee van de Levieten in plaats van hun vee; de Levieten zullen Mij toebehoren. Ik ben de HEERE.
Wat betreft de tweehonderd­drieën­zeventig eerst­geborenen van de Israëlieten die vrijgekocht moeten worden, die het getal van de Levieten te boven gaan, moet u per hoofd vijf sikkel innen. U moet die innen, volgens de sikkel van het heiligdom. Die sikkel is twintig gera waard. En dat geld moet u aan Aäron en aan zijn zonen geven, voor degenen die vrijgekocht moeten worden van hen die het getal van de Levieten te boven gaan.
Toen inde Mozes dat losgeld voor hen die het getal te boven gingen, van degenen die door de Levieten vrijgekocht waren. Voor de eerst­ge­borenen van de Israëlieten inde hij dat geld: duizend driehonderd­vijf­en­zestig sikkel, gerekend volgens de sikkel van het heiligdom. En Mozes gaf dat losgeld aan Aäron en aan zijn zonen, op bevel van de HEERE, zoals de HEERE Mozes geboden had.
Numeri 3:11-13 en 40-51 (HSV).

Bij de Uittocht uit Egypte, waarbij de eerstgeborenen van de Egyptenaren waren gedood, had God gezegd ‘Heilig voor Mij alle eerstgeborenen: alles wat de baarmoeder opent onder de Israëlieten, van de mensen en van het vee, dat behoort Mij toe’ (Exodus 13:2). In de plaats van de eerstgeborenen van alle stammen van Israël mogen de Levieten aan God toebehoren en Hem dienen in de Tabernakel, en later in de Tempel. Er blijken meer eerstgeborenen bij de andere stammen te zijn dan er Levieten zijn, en voor hen wordt een losprijs betaald.

Op zijn website vertelt Bart Gijsbertsen bij de uitleg van dit Bijbelgedeelte over een eeuwenoud ritueel in Joodse kring, pidyon haben, het vrijkopen van de zoon:
Ik keek naar een kort filmpje over een jong gelovig Joods gezin. Ze hadden net hun eerste kind gekregen, een jongetje. En er was, gelukkig, geen miskraam aan voorafgegaan; dus de jongen was echt de ‘eerste die de moederschoot doorbrak’ – zoals de Naardense Vertaling het Hebreeuws precies vertaalt. En dat betekende dat de jonge vader met zijn kind naar een cohen, een priester moest. Want een mannelijke eersteling is nooit van jou, maar altijd voor de cohen. Maar je kunt – en móet zelfs – je eersteling vrijkopen. Voor zo’n 60 dollar had de vader zilveren munten gekocht. En met zijn zoontje van 30 dagen oud zag je hem verschijnen bij de cohen. En in de kring van de gemeente overhandigde hij de cohen de zilveren munten.
‘Zo’, zei hij, met een knipoog naar alle mensen die getuige waren, ‘voor 60 dollar heb ik hem teruggekocht, en nu wil ik hem voor geen miljoen meer kwijt’.

Een Pidyon Haben in Israël

Een gedeelte uit de Profetenlezing
Waarom zou ik bevreesd zijn in dagen van onheil, wanneer de onrechtvaardigen mij op de hielen zitten en mij omringen? Zij vertrouwen op hun vermogen en beroemen zich op hun grote rijkdom.
Niemand van hen kan zijn broeder metterdaad verlossen, hij kan God zijn losgeld niet geven. De losprijs voor hun leven is immers te kostbaar en zal voor eeuwig ontoereikend zijn. Hij zou dan voor altijd verder leven, en het verderf niet zien.

Maar God zal mijn ziel verlossen uit de greep van het graf, want Hij zal mij opnemen.
Psalm 49:6-8 en 16 (HSV)

Voor geld kon je je zoon vrijkopen van de dienst aan God als leviet, maar voor het leven bestaat geen losprijs. ‘ De rijke dwaas’ zetten de NBG-vertalers boven deze psalm, geïnspireerd door dit verhaal uit het Nieuwe Testament. Hij leert ons, dat rijkdom niet in staat is een onrechtvaardige van de dood te redden. Geen mens kan die losprijs betalen. Maar God maakt onderscheid tussen onrecht­vaardigen en recht­vaardigen, en belooft die bij zich op te nemen.

Gedeelten uit het Nieuwe Testament
Toen kwam de moeder van de zonen van Zebedeüs met haar zonen naar Hem toe. Zij knielde neer om Hem iets te vragen.
Hij zei tegen haar: Wat wilt u? Zij zei tegen Hem: Zeg dat deze twee zonen van mij mogen zitten, de één aan Uw rechter- en de ander aan Uw linkerhand in Uw Koninkrijk.
Maar Jezus antwoordde en zei: U weet niet wat u vraagt; kunt u de drinkbeker drinken die Ik drinken zal, en met de doop gedoopt worden waarmee Ik gedoopt word?
Zij zeiden tegen Hem: Dat kunnen wij.
En Hij zei tegen hen: Mijn drinkbeker zult u wel drinken, en met de doop waarmee Ik gedoopt word, zult u gedoopt worden; maar het zitten aan Mijn rechter- en aan Mijn linkerhand is niet aan Mij om te geven, maar voor hen voor wie het bestemd is door Mijn Vader.
En toen de andere tien dit hoorden, namen zij het de twee broers zeer kwalijk.
En toen Jezus hen bij Zich geroepen had, zei Hij: U weet dat de leiders van de volken heerschappij over hen voeren, en de groten macht over hen uitoefenen. Maar zo zal het onder u niet zijn; maar wie onder u groot wil worden, die moet uw dienaar zijn; en wie onder u de eerste wil zijn, die moet uw dienaar zijn, zoals de Zoon des mensen niet gekomen is om gediend te worden, maar om te dienen, en Zijn ziel te geven tot een losprijs voor velen.
Matteüs 20:20-28 (HSV)

En als u Hem als Vader aanroept Die zonder aanzien des persoons naar ieders werk oordeelt, wandel dan in de vreze des Heeren, gedurende de tijd van uw vreemdelingschap, in de wetenschap dat u niet met vergankelijke dingen, zilver of goud, vrijgekocht bent van uw zinloze levenswandel, die u door de vaderen overgeleverd is, maar met het kostbaar bloed van Christus, als van een smetteloos en onbevlekt Lam.
1 Petrus 1:17-19 (HSV)

Voor de verlossing van een mens uit een leven in zonde naar een leven in Gods Koninkrijk is meer nodig dan vijf zilveren sikkels, ter waarde van 60 dollar. De enige losprijs die hiervoor voldoende is, is het offer van Jezus, Gods Zoon, op Golgotha. En de enige weg om hieraan deel te hebben, is te erkennen dat wij tekort schieten en Hem nodig hebben.