Feminisme: Vrouwen in de Tora zijn al geëmancipeerd

Sommige messiaanse gemeentes in Nederland maken gebruik van de Driejarige Tora Cyclus (DTC) in plaats van het eenjarige rooster dat veel synagogen gebruiken. Het mooie is dat je de Tora dan nog beter leert kennen, omdat je er niet zo snel doorheen gaat. Zo kunnen we bijvoorbeeld stilstaan bij vrouwen in de Tora, zoals Rachel. 

In het eenjarige Babylonische rooster wordt Jakobs ballingschap en zijn terugkeer bijna in één keer gelezen (parasja Wajetse: Gen. 28:10-32:3). Jakob verlaat zijn thuis, haalt zijn vrouwen en zijn kudden op in Padan-Aram, sluit een verbond met Laban, en staat voor de uitdaging om zijn broer te ontmoeten, die hem de week ervoor nog wilde doden. Allemaal in één week! Dat is veel om te bestuderen. Dat heeft ook een voordeel, want de verhalen over alle kinderen van Lea en Rachel, over liefdesappels, en over Bilha en Zilpa, wat kunnen we daar nu mee? Omdat je zoveel hoofdstukken tegelijk hebt, kun je de moeilijke dingen gewoon overslaan. Maar daar heeft God de Tora toch niet voor gegeven? Elk woord, elke letter is belangrijk.

In het driejarige leesrooster (DTC) wordt deze parasja opgedeeld in vijf sedariem (sedariem zijn de hoofdstukken van de Tora volgens de DTC). Deze vijf sedariem worden gelezen in de maand Eloel, op Bazuinendag en op de sjabbat daarna. Precies de tijd dus, dat Israël zich voorbereid op Grote Verzoendag! In die tijd worden we stilgezet bij ons functioneren en ons falen als mens. En daar gáát het dan ook over in de DTC, die doelbewust op de bijbelse feesten is afgestemd. Omdat we ook nu in de tijd van bezinning zitten, doen we een keer de parasja van de DTC (parasja Rachel: Gen. 30:22-31:2). We bezinnen ons deze week op de vrouw en hoe zij zich tot de man verhoudt. Moet de vrouw in de Tora nog emanciperen? Of is dat niet nodig?

Vrouwen in de Tora

In de Tora luisteren de mannen ook naar hun vrouw. Zo lazen we vorige week in de DTC dat Jakob zijn derde zoon Levi noemt, omdat Lea daarop aanstuurde. (Gen 29:34 zegt in het Hebreeuws ‘hij noemt’, (kara) i.p.v. ‘zij noemt’ (tikra) zoals in vs. 32 en 33.)
Abraham wordt door God aangesproken met: “luister naar je vrouw!” (21:12).
Nog een voorbeeld: Hagar draaft helemaal door in Gen. 16, als ze merkt hoe zij als vrouw erkend en gezien wordt in de tent van Abraham.

Deze week zien we Rachel als een vrouw die alle ruimte heeft om zichzelf te ontplooien, en haar frustraties en verlangens te uiten. Jakob respecteert alles wat ze zegt en doet, ondanks dat de manier waarop nogal discutabel is. God zegent juist háár met de geboorte van Jozef die het meest zuivere beeld is van Jezus in de Tora.

Rachel had geen feminisme nodig! Ze was, net als de andere vrouwen in de Tora, vrij om zichzelf te zijn. De Tora is dus niet alleen vóór de emancipatie van de vrouw, maar gaat zelfs een stap verder en erkent haar rol als onderscheiden van de man!

De Tora gaat zelfs een stap verder dan het feminisme. Het blijft niet hangen in een strijd om gelijk te zijn aan de man, of gelijk te worden beoordeeld. Dat is ook niet reëel, dat kan iedereen zien. Vrouwen verschillen in vorm, in schoonheid, in kracht, in communiceren. Mannen en vrouwen zijn verschillende wezens, zo simpel is het. Vrouwen in de Tora hoeven dus ook niet te blijven strijden om ‘precies gelijk te kunnen functioneren’ als de man. Dat is nergens goed voor. Ook vrouwen mogen een keer een stap verder komen.

En die stap verder is dat mannen en vrouwen in Genesis mogen bloeien als de oorspronkelijke en unieke mens, zoals ze geschapen zijn:
Veel dingen doen mannen en vrouwen allebei: de beoefening van het herdersvak bijvoorbeeld, lezen we deze week.
Veel dingen doen mannen onderling: ruzie maken over de verdeling van bezittingen bijvoorbeeld, lezen we deze week.
Veel dingen doen vrouwen onderling: ruzie maken over het vormen van een gezin bijvoorbeeld, lezen we deze week.

Juist doordat de vrouw en de man uniek zijn geschapen, horen ze zich met unieke dingen bezig te houden. Mannen en vrouwen in de Tora hebben hun eigen talenten, hun eigen worsteling én hun eigen verantwoordelijkheid. Gelijkwaardigheid zouden we net als in de Tora moeten veronderstellen, in plaats van ervoor te strijden door middel van het feminisme. Want met die strijd kom je geen stap verder. Mannen en vrouwen zijn geschapen om in hun eigen uniek-zijn te groeien.

Dit is een samenvatting van deze post op keesbloed.nl.