In de Bijbel worden verschillende feesten beschreven. Door God opgedragen gedenkmomenten. Gelovigen hebben er anderen aan toegevoegd; halffeesten. Het Judaïsme heeft minstens tien [1] feestmomenten. De drie belangrijkste [2] feesten in de christenheid gaan alleen over de Here Jezus. Opvallend is dat die ‘christelijke’ feesten in verband staan met ‘licht’ brengen rond de Wintertijd. Maar wat staat er eigenlijk over de feesten in de Bijbel?
Dit artikel is oorspronkelijk geschreven voor Uitdaging.
Bijbelse feesten
De redenen die in de Bijbel worden genoemd om feest te vieren zijn:
1. De nieuwe maansdag – Ro‘sj Chodesj
2. De wekelijkse rustdag – Sjabbat
3. De herdenking van de Uittocht uit Egypte – Pésach
4. De volheidstijden
In deel 1 zijn de eerste twee redenen uitgewerkt. In dit deel komen de overige aan bod.
3. De herdenking van de Uittocht uit Mitsrajim (Egypte)
De Uittocht van de Isra‘Eliem uit Mitsrajim is een van de belangrijkste heilsdaden van God. De Isra‘Eliem werden daardoor Gods Eigendom, wat bevestigd werd met het sluiten van Zijn Verbond met hun collectief. Zo ontstond de unieke natie Isra‘El. Omdat Pésach een historisch feit herdenkt zorgt de correctie op de maankalender door de stand van de zon ervoor dat het gedenken altijd in de historische Uittochtperiode valt.
Het feest kent de volgende onderdelen:
a) Ter voorbereiding op Pésach het uit handbereik verwijderen van voedsel waarin chamets (desem – rijsmiddel) of se‘or (zuurdeeg – zuursel) zit, zodat geen vergissingen gemaakt kunnen worden tijdens zeven dagen van Pésach (zie ook c.).
b) De Pésachmaaltijd op de avond (14de op 15de van de maand) tijdens de volle maan van de eerste maand van het Bijbelse jaar. Het Pésachoffer was geslacht en het gebraden vlees ervan wordt samen met voedsel dat de verdrukking in Mitsrajim gedenkt gegeten. Deze eerste, maar ook de laatste dag van de Pésachweek is een rustdag (Ex 12).
c) De week van het eten van ongezuurde broden [3] (matsot; 23:15) om te gedenken dat de Uittocht hen aan God wijdde. Matsah was later ook voedsel dat aan God mocht worden geofferd (23:18; 34:25). De matsot (Jiddisch: matzes) waren het enige brood wat de Isra‘Eliem in de eerste week van hun vlucht uit Mitsrajim konden maken (historisch feit). Ze hadden geen tijd en mogelijkheid het te laten rijzen, zoals gewoon brood (12:39). Maar de matsot brengen ook de verdrukking van Isra‘El tijdens hun verblijf in Mitsrajim in herinnering (Js 30:20) en markeren dus een licht vasten (Ex 13:3, 7) [4].
d) Het gedenken van het offer van de mannelijke eerstgeborene (Ex 13).
e) ’Omértelling. Het tellen van 49 dagen tussen Pésach en Sjavoe‘ot (Wekenfeest; Lv 23:15-16). Het tellen begint op de 2de dag Pésach, omdat een Sjabbat niet geteld wordt.
f) Sjavoe’ot (Wekenfeest)
Het afsluitende feest na 7 * 7 weken sinds het begin van Pésach is een rustdag (de 50ste dag/Pinksteren is een Jom Sjabbaton), waarop ook de eerstelingen van de oogst aan God werden opgedragen. Aan deze feestdag werd een christelijk element toegevoegd door de uitstorting van de Heilige Geest op de gelovigen. De Rabbijnen brachten later het sluiten van het Verbond met diens voorwaarden (Het geven van Torah) door Mosjéh ermee in verband. Maar al deze toevoegingen of accenten moeten niet het Pésachthema (de Uittocht) overstemmen.
g) Soekot (Loofhuttenfeest)
Gedurende een week wonen de gelovigen in loofhutten. Dit gedenkt dat de Isra‘Eliem 40 jaar daarin woonden tijdens hun reis door de Sinaï op weg naar het beloofde Land als straf voor hun ongehoorzaamheid aan God. De eerste en de achtste (Jom ’Atsérét Hasjanah) dag Soekot zijn beiden een Jom Sjabbaton (rustdag).
God liet het hoogtepunt van de eerste komst van de Here Jezus opzettelijk tijdens het Pésachfeest plaatsvinden; de kruisiging en opwekking. Hierdoor werd de Uittocht in geestelijke zin herhaald; verlossing van de slavernij van satan en het sluiten van het Nieuwe Verbond.
4. De volheidstijden
Dit zijn feesten die de volheid meteen na een periode van 7*7 weken of jaren vieren; het getal 50. De Bijbel schrijft twee volheidsfeesten voor:
a) ’Atsérét Pésach (d.i. Sjavoe‘ot 50ste dag na Pésach (Dt 16:10-12)); feestelijke afsluiting van de herdenkingsperiode van Pésach in het voorjaar.
b) Hasjanah HajJovel (Het Jubeljaar (50ste jaar); Lv 25:10); uitbundige viering van de volheid van Sjabbatsjaren.
Halffeesten
Mensen hebben godsdienstige feesten toegevoegd, die meestal niet in de Bijbel vernoemd zijn. Het zijn ‘halffeesten’, omdat Torah ze niet verplicht en sommigen zijn er strijdig mee.
In de Bijbel worden genoemd [5]:
• Chanoekah ((Tempel) Inwijdingsfeest; Jh 10:22); Achtdaags herdenkingsfeest van de Tempelreiniging door de Makkabeeën.
• Vastendag van Hadassah/Ester en het Lotenfeest (Poeriem) (Es 9:31)
Bijbelse versus christelijke feesten
Bijbelse feesten zijn niet slechts feestmomenten, maar zijn in Bijbelse zin onderdeel van het grote geheel van Torahnavolging, waaraan de Bijbelse kalender bijdraagt door ze een plaats in de tijd te geven. Die Torah kwam door de dienst van Mosjéh in verband te staan met de Tempeldienst, parallel aan de Tempeldienst in de Hemel.
Christelijke feesten worden echter niet gehouden in verband met Torah en richten zich uitsluitend op het leven van de Here Jezus. Ze zijn zelden goed te onderscheiden van het heidendom die ze vaak ook als oorsprong en basis hebben of ermee in verband zijn gebracht. Voor de heidense buitenwereld bevestigen ze deze ook. Torah is echter anti heidens (Ps 2:5, 8; Rm 2:24).
Christelijke feesten lijken op Bijbelse feesten, zijn ervan afgeleid, maar kunnen ze onmogelijk vervangen. Veel christelijke feesten zijn geconstrueerd, omdat die niet in de Bijbel zijn bevolen. Ze ontstonden pas nadat de christelijke theologie ervoor was ontwikkeld die later vaak dogma’s werden. Ze zijn dus vooral bepaald door kerkgeschiedenis en minder door de Bijbel. Door de versplintering van de christenheid heeft elke christelijke denominatie tegenwoordig diens eigen feesten. De christenheid heeft wel feesten gemeenschappelijk, zoals Pasen en Pinksteren, maar de viering wijkt sterk van elkaar af (andere betekenissen, gebruiken en datering).
Het Nieuwe Verbond staat echter voor het radicaal verwerpen van heidendom en voor de vernieuwing van de Bijbelse feesten. In het bijzonder de nieuwe betekenis die de Here Jezus en de Heilige Geest eraan geven die fundamentele gevolgen hebben en de geheel nieuwe situatie doen ontstaan. Aan de Hebreeuwse en Isra‘Elitische oorsprong van de Bijbelse feesten is dus onomstotelijk een Nieuwe Verbondsdimensie toegevoegd. Deze is ook voorgeschreven in de Bijbel – nieuwe Torah dus –, zoals de viering van het Avondmaal (1 Kor 11:24). Sommige nieuwe herdenkingsmomenten die niet expliciet zijn voorgeschreven liggen wel voor de hand, zoals het vieren van Hemelvaartdag. Ook is de Tempel vernietigd, wat betekent dat sommige feesten niet meer uitvoerbaar zijn zoals de Bijbel die voorschrijft totdat God herstel ervan geeft.
Het is een ernstige zonde dat de christenheid bestaande Bijbelse feesten en diens voorschriften verbiedt, vervangt of omvormt vanuit een dogmatische visie op de Here Jezus en een tunnelvisie op Hem. Te meer, omdat het Nieuwe Testament de Bijbelse feesten als gegeven beschouwt. Hetzelfde geldt voor zelfverzonnen halffeesten die dezelfde of grotere betekenis [6] hebben gekregen dan Bijbelse feesten. Dit moet wel ongunstig zijn.
Aandacht voor de Bijbelse feesten als onderdeel van navolging van de hele Torah zal daarentegen niets anders zijn dan begrip van de juiste verering van God zijn en daardoor tot opbouw van Gods volk. Al betekent de concrete toepassing ervan wel een ontregeling van het huidige bestel. Maar is God niet meer te vrezen, dan mensen?
+++
[1] Zeven Bijbelse feesten: Ro‘sj Chodesj, Sjabbat, Pesach, Sjavoe‘ot, Soekot, Ro‘sj Hasjanah en Jom Kippoer. Drie half-feesten: Chanoekah, Poeriem en Lag Ba’omer.
[2] Kerstfeest, Paasfeest en Pinksteren.
[3] Brood van slavernij en met haast gemaakt. Het staat ook voor de jaren van armoede tijdens het dwalen door de woestijn (eten van manna en kwakkels).
[4] Hoewel sommigen er onbedoeld een eetfeest van maken.
[5] Dus houden van deze halffeesten is evident.
[6] Kerstfeest is daarvan het beste voorbeeld.
Wees de eerste die reageert op "Wat zijn de Bijbelse feesten? – deel 2"