Archeologie: Azeka, waar David Goliath versloeg

We bezoeken vandaag Azeka, een plaats die een rol speelt in de strijd tussen Israël en de Filistijnen ten tijde van koning Saul. In die strijd versloeg de jonge schaap­herder David de Filistijnse kamp­vechter Goliath.

In de Bijbel lezen we over deze veldslag ‘De Filistijnen verzamelden hun legers ten strijde en verzamelden zich in Socho, dat Juda toebehoort; zij sloegen hun kamp op tussen Socho en Azeka, in Efes-Dammim. Maar Saul en de mannen van Israël verzamelden zich en sloegen hun kamp op in het Eikendal. Vervolgens stelden zij zich tegenover de Filistijnen op voor de strijd. De Filistijnen stonden op een berg aan de overzijde en de Israëlieten stonden op een berg aan deze zijde, en de vallei lag tussen hen in.‘ (1 Samuël 17:1-4)

De stad Azeka wordt ook genoemd in Jozua 10:8-11, waar Jozua tegen het leger van vijf Amoritische koningen streed, en God zware hagel­stenen op hen deed regenen. Volgens Jozua 15:35 was de stad Azeka aan de stam Juda toebedeeld.
Vele eeuwen later, toen de Babyloniërs Judea onder­wierpen, waren Jeruzalem, Lachish en Azeka de laatste drie steden die werden belegerd, zo beschrijft de profeet Jeremia (34:6-7).

Maar we zouden het hebben over de strijd tussen David en de Filistijnse kamp­vechter Goliath.
Wie waren die Filistijnen eigenlijk? Nee, het zijn niet de voorvaderen van de huidige Palestijnen. Die zijn een Semitisch volk, grotendeels afkomstig uit Syrië, Egypte, Jemen en Arabië.
De Filistijnen, waarover we zo veel in de Bijbel lezen, komen oorspronkelijk van Griekenland en de Griekse eilanden, en ze behoren dus bij de nakomelingen van Jafet. Het Griekse schiereiland maakte na 1200 BCE een aantal eeuwen van depressie door. Een groep inwoners, die de Zeevolken werden genoemd, verliet Griekenland en vestigde zich op Kreta en Cyprus. Vandaar voeren zij verder en bereikten Egypte en de zuidwestkust van Kanaän. Daar vormden zij langs de kust vijf stadstaten, van noord naar zuid Ashkelon, Ashdod, Gaza, Ekron en Gat, die een soort steden­bond vormden. Zij bleken een geduchte tegen­stander voor de Israëlieten, die in diezelfde periode het land vanuit het oosten binnentrokken.
Bij een van de gevechten tussen de Israëlieten en de Filistijnen zetten deze een kampvechter in, Goliath. Dit onder­streept de Griekse herkomst van de Filistijnen. Nergens in de geschie­de­nis, buiten het oude Grieken­land, werden oor­logen uit­ge­vochten tussen twee helden.

Na de terugkeer uit de Babylonische ballingschap werd Azeka weer bewoond door de Judeeërs, en het bleef bewoond in de Hellenistische, Romeinse en Byzantijnse tijden. Het komt voor op de Madaba kaart met de naam Beit Zecharia. Die naam draagt ook de nabijgelegen Moshav Zechariah.
Tel Zacharia was een van de eerste plaatsen in het heilige land waar opgravingen werden verricht. In 1898-1899 voerden Britse archeologen een korte beperkte opgraving uit. Pas in 2012 keerde een team van archeologen, geleid door de universiteiten van Tel Aviv en Heidelberg, terug naar de plaats. Daarvan bestaan een aantal video’s, waaruit ik er een heb gekozen die een goed beeld geeft van het werk van archeologen. (Aspirant-archeologen kunnen in 2024 deelnemen aan de voortgezette opgravingen in Azeka)

Bronnen: Reisgids Nosson Shulman, Wikipedia, Filistijnen, Wikipedia, Azeka, Universiteit van Tel Aviv.