Archeologie: Ginosar, vruchtbare landstreek in Galilea

We gaan deze week, tussen Pesach (Paasfeest) en Shavoe’ot (Pinksteren), die tevens oogstfeesten zijn, kennis maken met Ginosar, een zeer vruchtbare landstreek in Galilea, gelegen aan de noordwestkust van de Kinneret, het Meer van Galilea.

Ginosar en Kinneret worden al in de Bijbel genoemd, in Jozua 19:35 en Matteüs 14:34, daar gespeld als Genesaret. Ook in het dikke boek met alle de werken van de Joods-Romeinse geschiedschrijver Flavius Josefus wordt de plaats vermeld: ‘Het land (dal) rondom (het Meer van Galilea) wordt ook Ginosar genoemd, waarvan de grond zo vruchtbaar is, dat er alle soorten bomen op kunnen groeien, en alle bomen (zowel bomen met een koud als met een warm klimaat) door de inwo­ners worden geplant, wat bloeit omdat de tempe­ratuur van de lucht zo goed gemengd is, dat het zeer goed over­een­komt met alle soorten verschil­lende fruit­bomen (…) een bron uit een zeer vruchtbare fontein geeft hier zo veel water, dat men denkt dat het de ader van de machtige Nijl is.’

Vandaag bezoeken we een plek van grote schoonheid en een belangrijke plaats in Bijbelse tijden, de stad Kinneret en de vruchtbare velden van Ginosar er omheen. Hoewel Ginosar een van de vruchtbaarste plaatsen van het land blijft, zijn de oude ruïnes van Kinneret zo goed als vergeten. Heel weinig mensen weten van het bestaan ervan en nog minder mensen bezoeken die.
Maar degenen die er wel komen, worden beloond met adembenemende uitzichten, ook over het Meer van Galilea. Het heeft een zichtbaar rijk verleden en het ruikt er bovendien heerlijk!

.
Kinneret in Bijbelse tijden
De plaats werd voor het eerst bewoond in de vroege Kanaänitische periode, circa het 3e millennium voor Christus, waardoor het een van de oudste plaatsen van het land is.
Toen Jozua de Israëlieten in het Heilige Land leidde, vochten de inwoners van de versterkte stad Kinneret zonder succes tegen hen (Jozua 11:2). Jozua’s leger veroverde de stad, hij gaf haar aan de stam Nafthali (zie Jozua 19:35) en maakte van de stad een bloeiende metropool, met de dikste stadsmuren die ooit in Israël zijn gevonden (12 meter).
Kinneret had de omstandigheden mee om een bloeiende stad te worden.
Hij lag strategisch aan de oude verbin­dings­weg tussen Egypte en Meso­potamië, waar Assyrië en Babylonië de belangrijkste grootmachten van die tijd waren. Beheersing van deze weg betekende een zekere controle over de internationale handel.
Bovendien ligt Kinneret aan het Meer van Galilea, dat in het Hebreeuws ‘Kinneret’ wordt genoemd. Het noord­ooste­lijke deel van de zee, waar Kinneret gelegen is, is warmer door geothermische bronnen die erin uitmonden, waardoor dit deel van de zee het rijkste zeeleven heeft. Visserij was economisch belangrijk in deze streek.

De ‘Jezus boot’
Toen in 1986 de waterstand in het Meer van Galilea dramatisch laag was, werden de restanten van een oude vissersboot uit de eerste eeuw ontdekt. Deze kreeg de bijnaam ‘Jezus boot’, al is er geen aantoonbare relatie met Jezus en zijn discipelen. Omdat het niveau van het meer weer kon rijzen, was haast geboden, en werd de boot in 12 dagen en nachten opgegraven door de Israel Antiquities Authority, leden van de kibboetz Ginosar, en vrijwilligers. De boot is geconserveerd en te zien in het Yigal Allon Museum in Kibboetz Ginosar.

Computer-animatie van de ‘Jezus boot’

Flavius Josefus had gelijk, dankzij de unieke vrucht­bare omstan­dig­heden rijpen de producten van Ginosar sneller. De vruchten van de vallei van Ginosar, gelegen in het stam­gebied van Naftali, waren een volle maand eerder rijp dan vruchten van andere velden. Volgens Joodse bronnen houdt dit verband met de zegen die Jacob op zijn sterfbed aan zijn zoon Naftali gaf dat hij een ‘snelle hinde’ is (Genesis 49: 21).

Ook nu nog behoort de grond hier tot de vruchtbaarste van het hele Midden-Oosten, vooral voor fruit. Door het uitstekende klimaat en de geweldige bodem in dit gebied, groeiden hier in de oudheid alle soorten fruit, soorten die in een warm, koud of gematigd klimaat thuis horen. Joodse bronnen roemen de grootsheid van deze bijzondere vruchten (die worden vergeleken met de vruchten van de Hof van Eden!).

Verwoest en weer opgebouwd
De stad Kinneret werd later verwoest door Benhaddad, koning van Aram uit Damacus, nadat koning Asa van Juda hem had omgekocht om haar te vernietigen (1 Koningen 15:20). Hij werd vervolgens herbouwd en vervolgens weer verwoest door de Assyrische koning Tiglath-Pileser III, ongeveer 2600 jaar geleden. Sindsdien is de stad, afgezien van een kleine stad die hier tijdens de Hellenistische periode bestond, vrijwel geheel verlaten en vergeten.

In 1937 bouwden socialistische zionisten een versterkte nederzetting met een wachttoren in Ginosar, als bescherming tegen de Arabische revolte. Aanvankelijk was Ginosar een agrarische gemeen­schap; momenteel is het toerisme de belang­rijkste inkom­sten­bron.

Kwetsbaar pompstation in Kinneret
In Israël kent men de luxe van stromend water dat 24 uur per dag beschikbaar is, een luxe die men in veel buurlanden niet heeft.
Drinkwater is al sinds Bijbelse tijden een probleem in veel landen in het Midden-Oosten. Het Meer van Galilea is Israëls enige zoetwatermeer, en het was tientallen jaren Israëls belangrijkste bron van drinkwater. In 1964, Toen Israëls bevolking groeide, werd in 1964 door Mekorot, de National Water Company of Israel, een forse water­leiding gebouwd om water van het Meer van Galilea naar de rest van het land te brengen, ook naar Israëls steden in de zuidelijke Negev-woestijn.

Hiervoor moest bij het Meer van Galilea een pomp­station worden gebouwd. De Golan­hoogte, die over het meer uitkijkt, was echter bezet door Syrië, dat probeerde de Staat Israël te vernietigen. In eerdere jaren waren pogingen ondernomen om Israëls toegang tot water met alle middelen af te snijden, en Syrië hoefde alleen maar een raket af te schieten op het pompstation om Israëls watervoorziening in gevaar te brengen. Dat vormde een groot veiligheidsrisico voor de Staat Israël. Om het pomp­station te beschermen tegen Syrisch vuur, werd het gebouwd onder (de reeds lang verlaten) ruïnes van het Bijbelse Kinneret. In 1967 bevrijdde Israël de Golanhoogte, waardoor directe beschieting niet langer aan de orde was.

Het waterpeil van het Meer van Galilea is nog steeds van het grootste belang, hoewel tegenwoordig het grootste deel van het drinkwater afkomstig is van de ontziltingsinstallaties aan de kust van de Middellandse Zee. Een ervan is zelfs bezig via een pijpleiding het Meer van Galilea bij te vullen.

Het Nationale Waterleidingsysteem wordt actief beschermd tegen vijanden die voort­durend proberen manieren te vinden om het water te ‘vervuilen’, zoals de Iraanse hackers die probeerden gevaarlijke hoeveel­heden chloor toe te voegen aan de Israëlische water­infra­structuur.

Bronnen: Reisleider Nosson Shulman; Sea of Galilee Boat; Ginosar; Abandoned ship resurfaces.
Foto: Velden waar bananen, dadels mango’s en olijven worden geteeld bij Kibboetz Ginosar. (Foto:Wikipedia Commons).