Archeologie: Jeruzalems poorten (14) Herodespoort

Aan de noordoostkant van de Oude Stad bevindt zich de Herodespoort, die ook Bloemen­poort wordt genoemd. De poort vormt de verbinding tussen de moslimwijk en de tempelberg, en de wijken ten noorden van de muur.

Bij de naam Bloemenpoort wordt gewezen op de afbeel­ding van een bloem boven de poort, maar er is nog een poort versierd met een bloem. Waar­schijn­lij­ker is dat de de poort is genoemd naar de Arabische naam van de wijk ten noorden van de poort, Bab az-Zahra, wat een verbastering is van As-Sahira, de naam van een heuvel en begraafplaats in die wijk. Zahra is het Arabische woord voor bloem. De poort werd ook Schapen­poort genoemd, naar de wekelijkse schapen­markt die op het plein voor de poort werd gehouden.

De huidige poort is een van de nieuwere poorten; hij werd in 1875 opgericht op de plaats van een kleinere doorgang. Die dateerde uit de tijd van sultan Suleiman de Geweldige, die rond 1530 de muren en poorten rond Jeruzalem liet bouwen. Toen er nieuwe wijken ten noorden van de stad werden gebouwd, bouwden de Ottomanen in 1875 een nieuwe poort en sloten de oorspronkelijke zijpoort.

De Herodespoort heeft dus niets van doen met koning Herodes. De naam werd in de middeleeuwen gegeven door christelijke pelgrims, die meenden dat hier dichtbij een Arabisch huis was, waar koning Herodes Antipas verbleef toen stadhouder Pilatus Jezus naar hem toe zond.

Bij opgravingen door de Israel Antiquities Authority werd een compleet gedeelte van een Romeins-Byzantijnse muur gevonden, evenals delen van versterkingen uit de vroege moslimperiode en de middeleeuwen. Deze ontdekkingen onderstrepen het belang, dat de bestuur­ders van de stad hechtten aan de versterking van een van de kwetsbaarste plaatsen, de noordelijke muur van Jeruzalem. Volgens historische verslagen kwam het leger van de Kruisvaarders onder Godfried van Bouillon op 15 juli 1099 de stad binnen door een bres in de muur, 65 meter ten oosten van de Herodespoort, waarna de kruisvaarders de stad in bezit namen.

Bronnen: Wikipedia, Maidanproject, ook de foto.