Geleerde Joden & christenen en Israël

Gods volk heeft in elke generatie geleerden gehad die het nalatenschap van de vorige generatie oppakte, verder uitwerkte en dat weer doorgaven. Zo ontstonden snoeren van leraren en leerlingen. Professor Willem Ouweneel beschrijft deze snoeren vanaf Abraham tot het heden in het boek ‘Een dubbelsnoer van licht’. Waar gaat het over?

Ouweneel onderscheidt als Darbist twee heilswegen als het gaat om Gods volk; die van Joden en die van christenen. Vandaar dat hij in zijn boektitel de benaming ‘een dubbelsnoer’ gebruikt.

Het woord ‘licht’ in de titel vat hij op als het Bijbelse licht, dat vandaag nog dimlicht is. Het zou pas licht worden wanneer Joden en Christenen samenkomen door de Messias.

Boekanalyse
Ouweneel is bioloog, filosoof en Theoloog en was voor elk van deze wetenschappelijke vakken hoogleraar. In dit boek beschrijft Ouweneel de 100 grootste Joodse en christelijke Godsmannen door de geschiedenis. Dit boek is het derde deel van zijn reeks 100 grote personen.

Zijn doel met dit boek is om een bijdrage te leveren vanuit een christelijk standpunt aan het gesprek tussen Joden en christenen. Hij hoopt dat dit gunstig werkt voor de bestrijding van antisemitisme. Ook hoopt hij door dit boek op wederzijdse interesse.

Na een Voorwoord en een Inleiding volgen 27 Dubbelportretten (hoofdstukken) in min of meer chronologische volgorde. Aan elk dubbelportret is gemiddeld zo’n 17 pagina’s gewijd. Voetnoten geven hoofdzakelijk Bijbelteksten, maar ook diepte informatie. Bij de tekst zijn zwart-wit plaatjes gevoegd en tabellen. In grijsgekleurde secties zijn feiten over de personen uit de dubbelportretten opgenomen.

Het boek behandelt personen in portretten en medaillons. Buiten Abraham en Mozes, 30 Joodse en 22 niet-Joodse portretten en 46 medaillons. De gekozen personen zijn subjectief. Het zijn vrijwel alleen mannen. Daarnaast zijn 50 excursies opgenomen waar Ouweneel op een bepaald onderwerp in gaat. De meeste aandacht besteedt hij aan de eerste en de tweede eeuw.

In de Bijlage (appendix) is een overzicht van de genealogisch-didactologische snoeren gegeven. Het boek sluit af met een uitgebreide literatuurlijst, een woordenlijst en een personenregister.

Evaluatie
Dit is een toegankelijk en interessant overzicht van een selectie van belangrijke geleerden en van belangrijke fenomenen uit de geschiedenis. Een naslagwerk. Opmerkelijk is dat Ouweneel in dit boek de focus heeft op het volk Israël en hun godsdienst. Hij bestrijdt daarbij vooral Vervangingstheorieën.

Het woord ‘dubbelsnoer’ in de titel is echter niet helemaal terecht. Het suggereert dat deze geleerden in direct contact met elkaar stonden. In zijn beschrijving komt echter aan het licht dat er amper contact was. Er was waarschijnlijk wel wederzijdse beïnvloeding, maar zeker is dat niet. Meestal stonden ze negatief tegenover elkaar (tegenreactie). Vandaar dat in de ondertitel die relatie ‘moeizaam’ wordt genoemd.

Ouweneel gaat uit van de christelijke tradities (en diens dogma’s) en staat positief tegenover de Rooms-katholiek kerk en de rabbijnen, maar heeft geregeld ook terechte kritiek op de christelijke kerktraditie. Dit boek wordt aangeraden.


Ouweneel, W.J., Een dubbelsnoer van licht. 2014, Aspekt, Soesterberg, 550 pagina’s , € 24,95, ISBN: 9789461534262.