Een groot teken in de hemel

Dit keer is het 23 september 2017 waarop de wereld iets te wachten staat, of toch niet?

Een speciale stand van sterren en planeten is door sommige gelovigen geïdentificeerd als het teken dat in Openbaring 12:1-2 genoemd wordt. Een aantal artikelen dat ik hierover las prikkelde mijn nieuwsgierigheid om deze tekst ook eens te bestuderen. Ik beperk me tot de Bijbeltekst en zal niet allerlei weerleggingen doen.

In Openbaring 12:1-2 lezen we (HSV): “En er verscheen een groot teken in de hemel: een vrouw, bekleed met de zon, en de maan was onder haar voeten en op haar hoofd een kroon van twaalf sterren. En zij was zwanger en schreeuwde het uit in barensnood en in haar pijn om te baren.“

De grote vraag die veelal over het hoofd wordt gezien, is: waar verschijnt het grote teken? Vanwege de zon, maan, en sterren wordt gemakkelijk aangenomen dat het de sterrenhemel is. Als het de sterrenhemel is, dan is de constellatie op 23 september 2017 een bijzonderheid met wellicht profetische betekenis. Te mooi om niet waar te zijn? Zo niet, dan is het gewoon een bijzonderheid. Het uitspansel dat Gods heerlijkheid verkondigt (Ps. 19)!

In de hemel

Nadat de zevende engel de bazuin geblazen heeft, wordt er luid en duidelijk uitgeroepen in de hemel dat de koninkrijken van de wereld van onze Heere en Zijn Christus zijn geworden, en Hij zal Koning zijn in alle eeuwigheid (11:15). In 11:19 lezen we dat in de hemel de tempel van God opengaat en dat de ark van Zijn verbond zichtbaar wordt. Er zijn dus in de hemel verschillende plaatsen. Uit de Hebreeënbrief weten we dat het hemelse de werkelijkheid is en dat het aardse een afbeelding, de schaduw is. Daarom kende ook de aardse tempel het heilige der heiligen met de ark van het verbond, het heilige, en de voorhof. De tempel stond in het aardse Jeruzalem, in het beloofde land Kanaän. Zie ook bijvoorbeeld Openb. 3:12. Dat alles hier beneden is een beeld van Boven.

De hemelse werkelijkheid noemen we de derde hemel. Paulus was opgetrokken in de derde hemel (2 Kor. 12). De derde hemel was bij de Grieken een bekend begrip. Zij kenden zeven hemelen. En de derde hemel was het paradijs. Daar is de woonplaats van God (het heilige der heilige), daar is de troonzaal van God (zie bijv. Openb. 4:1 en 2), en daar zijn ook de hemelse gewesten (Efeze).

Daarnaast kennen we de tweede hemel. Dat is het firmament met de zon, maan, en sterren. De Schepper plaatste deze ‘aan [in] het hemelgewelf om scheiding te maken tussen de dag en de nacht; en laten zij zijn tot aanduiding van vaste tijden [Letterlijk: tot tekenen en tot vaste tijden] en van dagen en van jaren.’ (Gen. 1:14). De tekst spreekt over een gewelf. Het Hebreeuws duidt op een doek dat uitgestrekt wordt.

De eerste hemel is de dampkring, waar de wolken de scheiding zijn tussen het aardse en het hemelse. Denk maar aan de hemelvaart van de Heere Jezus. Een wolk nam Hem weg van voor de ogen van de discipelen.

Het woordje hemel [Gr. ouranos] wordt in het boek Openbaring 52x gebruikt. Het kan al de drie genoemde hemelen betekenen. Wat het is, zal dus uit de context moeten blijken. Ik ben alle teksten langs gegaan en slechts enkele teksten gaan over de eerste of tweede hemel (bijv. 6:13-14). Maar verder spelen de tonelen zich wisselend af op de aarde (“Ik stond aan de oever van de zee“), of in de hemel. Johannes blikt dan door een open deur in de hemel (4:1). Dat is een vergelijkbare opzet als Daniël 7 heeft. Ook Daniël ziet in een visioen de hemelse en aardse tonelen afwisselen. Belangrijk is om te beseffen dat de hemelse werkelijkheid geen tijd kent. Duizend jaar is als een dag en andersom. Zo is Christus al Koning en wacht Hij in de hemel totdat ook de aarde onder Zijn heerschappij zal komen.

Het Griekse woordje voor IN ziet op een positie in tijd, plaats, of staat (kwaliteit). Dus het grote teken verschijnt in de hemel en niet aan de hemel. Zoals Maria zwanger was: een Kind IN (zelfde woord) haar had (Matt. 2). Als er nu staat dat er een groot teken in de hemel verscheen, dan is het vanuit de context van het boek Openbaring consistent om daar de derde hemel in te lezen.

Teken

Maar de Schrift zegt toch zelf dat de zon, maan en sterren tot tekenen gesteld zijn (Gen. 1:14)? Onmiskenbaar! Ook nu moeten we weer goed lezen. Deze hemellichamen zijn om de dag van de nacht te onderscheiden.

Als Jezus in Matth. 24:29-30 spreekt over Zijn wederkomst, dan zegt Hij dat het licht van de aarde weggenomen zal worden. De zon wordt verduisterd, de maan zal geen schijnsel meer geven, en de sterren zullen van de hemel vallen. Dat zijn de tekenen waar het in Genesis over gaat. Een zonsverduistering – zeker een totale – is een indrukwekkend verschijnsel. De vogels zwijgen, de natuur houdt haar adem in. Met ons verstand weten we dat de maan tussen de zon en de aarde staat. Maar met ons hart beseffen we een diepere betekenis. En als het licht verduisterd wordt in de vorm van een eclips, dan is dat verontrustend voor de wereld, zegt de joodse exegeet Rashi bij Gen. 1:14. In Jeremia 10:2 zegt de HEER tegen Israël dat ze de weg van de heidenvolken niet mogen aanleren. Ze mogen zich niet laten ontstellen door de tekenen aan de hemel, omdat de heidenvolken zich daardoor ontstellen. En de Talmoed zegt dan: Wanneer u de wil van de Heilige uitvoert, gezegend zij Hij, hoeft u geen vergelding te vrezen.

Verder lezen we dat de hemellichamen gegeven zijn tot vaste tijden, dagen en jaren. Met andere woorden: het licht ordent de tijd. En waar het donker wordt op aarde, daar verdwijnt het besef van tijd en ontstaat de chaos. Het is de nacht waarin men niet werken kan. Zoals het in heel Egypteland aardedonker was, maar bij de Israëlieten was het dag. Dit is echter in Openb. 12:1 en 2 niet aan de orde.

Niettemin, het wordt wel een teken genoemd. Onmiskenbaar beeldt het teken de geboorte van de Messias uit. Jesaja profeteerde dat de HEER Zelf een teken zou geven. Een maagd zal zwanger worden en een Zoon baren. Zijn Naam zal Immanuël zijn (Jes. 7:14). Wat zegt de engel van de Heer tegen de herders? Ik verkondig u grote blijdschap, die voor heel het volk [nl. Israël] wezen zal, namelijk dat u heden geboren is de Zaligmaker, in de stad van David. Hij is Christus, de Heere. En dit zal voor u het teken zijn: u zult het Kindje vinden in doeken gewikkeld en liggend in de kribbe (Luk. 2). En Simeon zegt later: Zie, dit Kind is bestemd tot val en opstanding van velen in Israël en tot een teken dat tegengesproken zal worden.

Het woord teken [Gr. sēmeion] komt in Openbaring 7x voor. Vier keer gaat het om wondertekenen die gedaan worden door de satan en zijn trawanten. Drie keer gaat het om een teken dat zich vertoont.

• 12:1 het grote teken van de barende vrouw, omringt door de hemellichamen, en het Kind dat weggerukt wordt naar God en Zijn troon.
• 12:3 het teken van de grote rode draak die klaar staat om het Kind te verslinden.
• 15:1 het teken, groot en wonderbaarlijk, van de zeven engelen die de zeven laatste plagen van de toorn, de wraak, van God houden.

Genesis wordt door de rabbi’s het boek van de tekenen genoemd. Vergelijk het bovenstaande nu eens met de eerste drie tekenen die in Genesis genoemd worden:

• De hemellichamen als een teken van licht en orde. De vrouw is bekleed met de zon, de bron van licht. God is Licht. Haar voeten rusten op de maan, het hemellichaam dat het licht van de zon weerkaatst. Zo is het volk Israël geroepen om tot een licht in de wereld te zijn. En de kroon van sterren? De Schrift zegt dat kleinkinderen de kroon van de grootouders zijn (Spr. 17:6). Zo zijn de twaalf stammen het nageslacht van Abraham, Izak, en Israël. Zij zijn toegenomen als de sterren aan de hemel (Deut. 1:10, en 10:22).
• Het tweede teken is het teken aan het voorhoofd van Kaïn als een bescherming. Kaïn doodde zijn broer Abel, ondanks dat hij door God gewaarschuwd was. Kaïn die ondanks zijn gebrek aan berouw en zijn weglopen van het aangezicht van God, toch een beschermend teken kreeg. Hij bouwde vervolgens de stad en een samenleving. Is hier een parallel te zien met de grote rode draak, die ook de satan wordt genoemd? De satan had een hoge positie aan het hemelse hof, hij kwam in opstand, en zorgde dat de mens sterfelijk werd. De aarde, dat wat buiten het paradijs lag, werd zijn koninkrijk. Totdat hij gebonden zal worden.
• Het derde teken is de regenboog. Het teken van het verbond dat God met Noach en de hele aarde sloot. Nooit meer een totale vernietiging door het water. Maar de toorn van God wordt in Openbaring uitgevoerd door de zeven engelen met de zeven schalen. En spreekt Jezus Zelf niet dat de tijd voor Zijn wederkomst zal zijn als de dagen van Noach?!

In Genesis is ook nog sprake van een vierde teken: de besnijdenis. Een teken van het verbond en van afzondering. In Openbaring wordt geen vierde teken gegeven. Wel lezen we van het merkteken (ander Gr. woord), het teken van het beest dat op de voorhoofden van haar aanhangers getekend wordt.

Groot teken

Tenslotte, we lezen dat het eerste en derde teken GROOT zijn. Het woordje groot [megas] komt maar liefst 75x in Openbaring voor, meer dan in enig ander boek van het Nieuwe Testament. En als je deze 75x doorleest, dan valt op dat groot nagenoeg altijd te maken heeft met de hemel, met wat van God komt. Of het nu een grote stem is, een groot zwaard, een grote ster van de hemel, een grote aardbeving, de grote dag van Zijn wraak, of ook een grote vrees die op de mensen kwam. Vandaar de het eerste en het derde teken groot zijn.

Het tweede teken is niet groot, maar de oude slang daarentegen wordt de grote rode draak genoemd. Hij doet grote wondertekenen die de mensen op de aarde bedwelmen. Hij heeft een mond vol grootspraak, en zijn stad is het grote Babylon. Is hij niet altijd bezig geweest om zich groter voor te doen dan hij is?

Sterrenkijken

Het grote teken in Openbaring 12 verschijnt in de hemel en niet aan de hemel. Een constellatie zoals op 23 september 2017 te zien zal zijn, kan dan ook geen vervulling of interpretatie zijn van dat profetische woord. De vervulling begon toen onze Heiland geboren werd. Toen werd Zijn ster gezien als een wegwijzer. Nergens in de Schrift worden sterrenbeelden gebruikt om de (feest)tijden te duiden; dat is voorbehouden aan de zon en de maan. In Job staat dat de sterren een plaats hebben, volgens de verordeningen van God (Job 38:31). Daarom gebruiken we ze wel om onze plaats te bepalen, zoals een zeeman navigeert op de sterren.

Het vraagt om de wijsheid en inzicht van de mannen van Issaschar om de tijden (en gebeurtenissen) te overzien (1 Kron. 12:32). Dat was hetzelfde inzicht als Jozef in Egypte had, om te weten wat gedaan moest worden. Let wel, het is inzicht om te weten wat gedaan moet worden, niet om wat gebeuren gaat. Hoe wist Jozef wat er gedaan moest worden? Hij had inzicht gekregen van God in de dromen van de Farao. Openbaring 12 e.v. verschaft ons inzicht in de tijden en de gebeurtenissen. De constellatie op 23 september 2017 is in zijn uniciteit niettemin wel een bijzonderheid te noemen. Want ondanks alle verwarring die er over 23 september is, wordt nu wél de aandacht op dit Bijbelgedeelte gevestigd. De beesten komen op uit de zee en de aarde. Zij zullen de heiligen vervolgen en de wereld misleiden met grote tekenen. Zijn de barensweeën aanstaande (Rom.8)? Het is tijd om wakker te worden. We mogen ons niet laten ontstellen door de tekenen aan de hemel, maar worden opgeroepen om de wil van de Heilige uit te voeren. En dit is wat Jezus zegt: Let op: waak en bid, want u weet niet wanneer de tijd is (Markus 13:33).

Op 21 augustus 2017 is er een totale eclips over Amerika. Is het een teken in of voor het land dat in grote verwarring is? Deze eclips valt samen met het begin van de zesde maand van de Joodse kalender, de maand Elul. Het is het begin van de 40 dagen van berouw en duurt tot de Grote Verzoendag. In deze periode neemt Psalm 27 een belangrijke plaats in: God is mijn licht en mijn heil, voor wie zou ik vrezen? Een rabbi in Amerika schrijft over de komende eclips (vertaald): “Ik weet dat deze dagen gemakkelijk frustratie, bezorgdheid, en zelfs angst kunnen geven. Er zijn echter veel dingen die we kunnen doen ten aanzien van onze huidige situatie. Een ding dat we misschien nog niet hebben overwogen is het oefenen van meer nederigheid in onze familie, vriendenkring en werkterreinen. Deze praktijk zal al onze problemen niet oplossen, maar het kan dienen als een tijdige correctie in een verduisterde wereld, zodat het licht er doorheen schijnt.”

Jouw positie

Groot is het teken van de geboorte, sterven en hemelvaart van de Messias. Hij is het Licht van de wereld. Maar groot is ook het teken van de dag van Gods wraak. Want de Messias is ook de Koning van de koninkrijken van deze wereld. Hij troont nu in de hemel, en Hij komt terug om Zijn troon op aarde op te eisen. In de hemel is geen tijd. Daarom zegt de Schrift ook: heden als je Zijn stem hoort, verhard dan je hart niet. Gebruik daarom de sterren om je eigen positie te bepalen. Voordat de donkere dagen komen.

Anco van Moolenbroek is auteur van het boek “Ezau, hij is Edom” en blogt voor MessiaNieuws.