Op de Joodse kalender zijn de eerste tien dagen van de zevende maand de Ontzagwekkende Dagen, in het Hebreeuws ook wel Jamiem Nora’iem.
Die periode is maandag ingegaan tijdens Joods Nieuwjaar, ook wel de Dag van de Bazuinen en duurt tot volgende week woensdag, wanneer de Grote Verzoendag aanbreekt. Het is het laatste deel van de veertigdagentijd, zou je kunnen zeggen. Want vanaf de eerste dag van de zesde maand begint het Joodse volk met het verwachten van de Verzoendag op de tiende van de zevende maand.
Grote Verzoendag, Jom Kippoer, is de meest heilige feestdag voor Joden, zoals de eerste Paasdag (de dag van Jezus’ opstanding) dat is voor christenen. Zowel Joden als christenen bereiden zich veertig dagen voor op hun belangrijkste feestdag. Wat een verschil! Joden die zich afvragen of God Zich wel met hen verzoenen zal, en christenen die uitzien naar de opstanding in Christus, het bewijs van hun verzoening. Maar, is dat wel een verschil? Nee, want beide vormen van verwachting vullen elkaar aan. Dat zal ik vanuit de tweede Korinthebrief (2 Kor.) laten zien.
Evangelische christenen hebben geen verzoening meer nodig?
Grote verzoendag wordt door christenen niet gevierd. Het is een ontkenning van het werk van Jezus Christus, denkt men. Is Hij niet onze verzoening, die de zonden der wereld droeg? “God heeft ons door Christus met Zich verzoend”, leert Paulus in 2 Kor. 5:18. De verzoening is hier voltooid verleden tijd, en dus hoeven wij ons niet meer tot God te wenden om verzoening; zonden kunnen niet meer tussen ons en God komen te staan, want we zijn al verzoend – luidt de basis van het evangelisch christendom. Als wij werkelijk verzoend zijn met God, zijn er voor christenen geen ontzagwekkende dagen nodig. Ja, zelfs ‘de vreze des Heeren’ is dan niet langer nodig, het kan overboord worden gegooid.
We zijn dan immers aan Hem gelijk geworden, zoals Adam in de Tuin van Eden? Wie met God verzoend is, heeft géén zonde en géén belemmering om bij Hem te zijn. Daarom zingt Opwekkingslied 192 vrijmoedig: “Het Voorhangsel ga ik voorbij!” Hebben christenen dat voorrecht? Kunnen wij inderdaad, net als Mozes de berg beklimmen en God ontmoeten in de hemel? Zodat we vervolgens met stralend gelaat kunnen afdalen en ons onder de mensen begeven? Ik hoor het antwoord al: “Mozes’ stralende gelaat is nog niets vergeleken met onze positie in Christus. Bovendien hoeven wij dat stralende gelaat niet te verbergen zoals Mozes, leert Paulus toch in dezelfde brief (3:7-13)?” Maar nu lezen we te snel. Daar doen we Paulus onrecht mee.
Christenen hebben wél verzoening nodig (Paulus)
Het verschil tussen Paulus en dit evangelische idee is namelijk dat Paulus deze luister nog verwacht in de toekomst, terwijl sommige christenen denken deze luister al te hebben ontvangen. Lees maar wat Paulus precies zegt in 2 Kor. 3:8 (NBV): “Zal dan wat de Geest ons brengt (onvoltooid!) niet nog groter luister hebben?” en in vers 10: “De luister van Mozes is niets in vergelijking met deze [te verwachten, KB] overweldigende luister.” (in plaats van ‘de overweldigende luister [van nu]‘ (NBV2004). Want dát staat niet in de grondtekst! Dan is vers 11 ook te begrijpen, waar staat dat deze overweldigende luister ‘blijven zal’. En vers 12: “Dit is onze hoop.”
Het oordeel van Christus is nog niet geveld, en Zijn heerlijkheid is nog niet verschenen.
Volgens Paulus is ‘de overweldigende luister die meer is dan Mozes’ stralende gelaat’ nog geen feit. Want eerst “moeten wij allen voor de rechterstoel van Christus verschijnen” (5:10), de dag van oordeel. Want het oordeel van Christus is nog niet geveld, en Zijn heerlijkheid is nog niet verschenen. Als dat wél zo zou zijn, waren we ten volle met God verzoend. Maar we zijn nog niet verzoend volgens Paulus. Volgens hem zijn we dáárom een ‘pot van klei’ (2 Kor. 4:7), dáárom worden we belaagd door van alles, zoals twijfel (vs. 8), we worden vervolgd en verstoten (vs. 9). Als we werkelijk waren verzoend met God, zou dit niet het geval zijn. We zouden dan in de opstanding zijn! We zouden dagelijks het léven van Jezus in ons bestaan ervaren, in plaats van Zijn sterven (vs. 10)!
Ontzagwekkende dagen
Paulus’ leven, dat vol is van ontzagwekkende dagen, is daarom een voorbeeld voor ons: “Wij verzaken onze plicht niet. Ook al gaat ons uiterlijke bestaan verloren … De geringe last die we tijdelijk te dragen hebben, zal ons een eeuwige luister brengen, die alles omvat en alles overtreft … Wij zuchten in onze aardse tent en zouden willen dat onze hemelse woning er nu al over wordt aangetrokken. … Desondanks zuchten we onder een zware last, omdat we niet willen dat deze kleding wordt uitgetrokken.” (2 Kor. 4:16-5:4) Doelbewust kiest Paulus dus voor een leven waarin Gods verzoening nog niet is voltooid, zodat we “zolang dit lichaam onze woning is, ver van de Heer wonen.” (5:6) En Paulus wil het niet anders (vs. 4)!
Paulus kiest dus voor een leven zónder God om zijn taak te vervullen op aarde, zodat hij zich kan oefenen in vertrouwen op God (vs. 7), want de komende verzoening “is nog niet zichtbaar.” (vs. 8). De komende tien dagen van ons leven (3-12 oktober 2016), kunnen net zo ontzagwekkend zijn. Want we zijn nog steeds niet bij God! En zolang dat zo blijft, moeten we ons leven onderzoeken op dingen die nog moeten sterven in ons. Precies daarvoor zijn de ontzagwekkende dagen gegeven. Tien dagen om vooruit te zien op de grote dag dat de Verzoening voltooid zal worden.
Paulus geeft ons een tekst mee voor deze ontzagwekkende dagen, het is 2 Kor. 5:10:
Want wij moeten allen voor de rechterstoel van Christus verschijnen [op Grote Verzoendag, KB], zodat ieder van ons krijgt wat hij verdient voor wat hij in zijn leven heeft gedaan, of het nu goed is of slecht.
Psalm 27
De Bijbel geeft ons een aantal gebeden voor de ontzagwekkende dagen. Psalm 27 bijvoorbeeld, die alle veertig dagen vóór Grote Verzoendag door de Joden wordt gebeden. Deze Psalm had door Paulus geschreven kunnen worden: “De Heer is mijn licht, mijn behoud, wie zou ik nog vrezen? Bij de Heer is mijn leven veilig voor wie zou ik bang zijn?” (vs. 1). Vervolgens lezen we dezelfde omstandigheden als in de tweede brief aan Korinthe, en dan in vers 8-9 (vrije vertaling):
Hoor HEER, nu ik tot u roep,
Genade, geef mij antwoord!
Mijn hart roept mij op: “Zoek Zijn aanwezigheid”
ADONAI, U blijf ik zoeken.
Verstop U niet, laat U zien!
U hielp mij steeds door Uw Geest
Wijs mij dan ook nu niet af, ga niet weg bij mij.
U bent ‘God die mij redt’.
Vier Grote verzoendag
Hoewel Christus de prijs heeft betaald, waardoor we verzoend kunnen worden, is die verzoening niet compleet zolang de rechtersstoel van Jezus niet is verschenen. Daarom zou het goed zijn voor christenen om zich, net als de Joden, voor te bereiden op de voltooiing van de verzoening in de opstanding. Dat kan door Grote Verzoendag te vieren, de dag die God ervoor heeft gegeven (Lev. 23:27). En dat kan door de ontzagwekkende dagen te beleven als voorbereiding op die dag.
Net als Paulus en de Joden, kunnen wij Psalm 27 bidden, en uitzien naar Grote Verzoendag. Want het is een beeld van de Oordeelsdag. Eens zal Jezus dit komen vervullen en wij zullen allemaal voor Hem verschijnen. Dan pas zullen wij, met Paulus en de andere apostelen, God ontmoeten in de heerlijkheid die groter is dan die van Mozes. Als die overweldigende luister ons vervullen zal, zal het eeuwige leven onze sterfelijke lichamen verslinden (2 Kor. 5:4). Laten we daar niet meer op vooruit lopen! Net als Paulus kiezen we daarom bewust voor een leven ver weg van God, om ons te trainen in vertrouwen. Maar op Grote Verzoendag kijken we uit naar de dag dat de afstand tussen ons en God verdwenen is. We doen dan één dag alsof we reeds voor de rechterstoel van Christus staan, en zien daarnaar uit.
Of mag ik niet verwachten de goedheid van de HEER te zien in het land van de levenden? Wacht op de HEER, wees dapper en vastberaden, ja wacht op de HEER! (Ps. 27:13-14)
Kees Bloed is spreker en schrijver. Voor MessiaNieuws schrijft hij Bijbelstudies en recensies.
Hallo Kees,
Ik blijf het gevoel houden dat we dichter bij elkaar staan dan misschien lijkt. Verzoening is al wel werkzaam, maar nog niet definitief. We leven immers in relatie met God als onze Vader, maar dit zal pas in de toekomst volledig zichtbaar worden. Dan zijn we echt onafscheidelijk met God. Jezus pleit daarom ook voor ons omdat we onderhevig zijn aan onze onvolmaaktheid en makkelijk weer de fout in kunnen gaan. Maar we kunnen ook een leven leiden van overwinning vol van Gods Geest en kracht.
Het zijn twee zijden van dezelfde medaille. Het leven in geloof en kracht, het leven ver weg van de Here. Beide ervaar ik ook. Te veel nadruk op een van de twee, is nooit goed. Heel goed dus dat je met je artikel over Grote Verzoendag aandacht vroeg voor het tweede aspect. Zo lees ik het tenminste.
Het mogelijk verschil gaat dus over het woord ‘verzoening’. Jij ziet het vooral in de toekomst, ik vooral in het heden. I Joh 2:2 las ik onlangs. En in Hebreeën 10:19 lees ik dat we worden opgeroepen in te gaan in het heiligdom door het bloed van Jezus. Daar vond/vindt de verzoening plaats. Hoe kunnen we dat doen als dit pas mogelijk is in de Opstanding?
Je schrijft dat de verzoening pas plaatsvindt in de Opstanding en dat dan pas de besprenging plaatsvindt. Ik neem aan dat je doelt op Hebr 12:22-24 waar inderdaad gesproken wordt over de besprenkeling bij de berg Sion. Ik lees ook dit meer in de tegenwoordige tijd. We zijn er immers tot genaderd, wordt gezegd. Het gaat om het hemels Jeruzalem en de eerstgeborenen en engelen. Ik lees de boodschap als: Laat het je niet ontnemen, keer je niet van Hem af, God is een verterend vuur. Dus opnieuw: de verzoening is er, maar laat het je niet ontnemen.
Jouw sleutel tot het verstaan van deze teksten lijkt te liggen in je opmerking dat in de Tora verzoening onvoorwaardelijk is en dus niet al kan plaatshebben. Ik wil daar meer over weten.. Heb je een titel van een boek waarin deze dingen uitgelegd worden?
Maar dan nog. Is die sleutel goed? Ik ga er vooral van uit dat Hebreeën juist laat zien hoeveel heerlijker het Nieuwe Verbond is dan het Oude? En daarmee doe ik niet af aan het feit dat de apostelen Tora-getrouwe herauten waren (mooi woord!). Dat heeft er ook in mijn ogen weinig mee te maken. Het feit dat de Kerk de Tora te veel heeft losgelaten, betekent niet dat er verschil in werking en geldingskracht kan zijn tussen het Oude en Nieuwe Verbond. En dat dus alle teksten die spreken over ‘nu’ in de toekomst gelezen moeten worden. En als mensen dat niet doen, dat ze dan niet tot wijsheid kunnen komen. Vind dat best pijnlijk.
hartelijke groet,
Michiel.
Beste Kees,
Ik weet niet precies wat de apostelen wel en niet wisten. Dogma’s van later tijd niet, maar daarmee is niet gezegd dat die dogma’s niet zouden kunnen kloppen.
Het beeld van Jezus als Hogepriester is één van de beelden waarmee duidelijk wordt wie Hij is en wat Hij doet. Ik lees in de Hebreeënbrief vooral dat Jezus van een heel andere orde is dan de levitische priesters die de eerste brieflezers kenden van de tempeldienst in Jeruzalem. Hij is naar de orde van Melchizedek, de wonderlijke figuur die Abraham ontmoette ver voor de Torah werd gegeven. Hij is uit de stam Juda en niet uit Levi.
Je kunt het beeld van Grote Verzoendag (waarbij de Levitische priester terugkeerde naar het volk buiten om het bloed te sprengen) dus niet al te ver doortrekken met de conclusie dat Hij dat eens komt doen in Jeruzalem. De schrijver van de brief doet dat volgens mij ook niet.
Jezus is het hemels heiligdom binnengegaan en verricht daar de dienst ten bate van de gelovigen. Eens zullen zij die Hem verwachten zien, maar zal Hij dan bloed op ons sprengen waarna wij pas echt helemaal verzoend zijn? Ik lees dat er niet in. Ik lees wel dat Hij zijn mensen eens voor altijd heeft geheiligd, waarna de gelovigen worden opgeroepen om zelf te naderen tot die troon waar de toegang vrij is. Met een reeds gezuiverd hart en gewassen lichaam. Meldt 10:22. Dat is geen toekomst, maar inmiddels al 2000 jaar een feit. Dat heeft de schrijver vooral duidelijk willen maken.
Dat Hij terugkomt in Jeruzalem, doet daar niets aan af.
groet,
Michiel,
Beste Michiel,
Inderdaad is Jezus de hogepriester naar de orde van Melchizedek en leren we Hem kennen als we weten wat dat betekent. De vragen die daarbij horen, zijn: wat is een hogepriester, en wat is een koning (Melech) en wat is een rechtvaardige (zaddiek). Deze drie begrippen worden namelijk samengebracht in de titel ‘Hogepriester naar de orde van Melchizedek’.
Het feit dat deze samengestelde titel gebruikt wordt, betekent dat Jezus de vervulling is van deze drie afzonderlijke begrippen in één! Deze begrippen kunnen louter en alleen uitgelegd worden door de Tora. Dat is zelfs de reden dat de apostelen hem op deze wijze prediken. We kunnen dus wel degelijk weten wat de apoostelen bedoelen en weten, omdat zij zich baseren op de belichaming van kennis en waarheid, de Tora (Rom. 2:20). We hoeven dus maar eenvoudig Tora te studeren.
In die Tora wordt onderwezen wat verzoening is (zoals ik reeds schetste), en wat de Namen en titels van Jezus betekenen, en wat het voor ons betekent. Twee van de betekenissen voor ons zijn, zoals je zegt: heiliging en reiniging. Maar dat is weer een heel ander verhaal, ik begrijp dat je dit op een lijn ziet met verzoening, maar dat is niet zo. Zowel heiliging als reiniging zijn voorwaardelijk, en dat is verzoening niet. Eenmaal verzoend zijn met God, is volgens de Tora onberouwelijk. Een verzoening met God kan dus niet herzien of verbroken worden. Absolute verzoening is definitief, dat kan alleen in de opstanding van Christus plaatsvinden, Hij is volmaakt verzoend met de Vader, en kan vrij ingaan en uitgaan tot de troon van genade, WIJ NIET! Waarom zou hij anders voor ons pleiten? Dat zou dan toch nergens voor nodig zijn?
Het hele punt is, ben je bereid om te aanvaarden dat de apostelen Tora-getrouwe herauten waren van de enige ware Koning van Israël, Jesjoea de Messias, herauten die zich voor hun boodschap beriepen op de Tora. Wie dat aanvaard, zal ook Tora moeten studeren, om de apostolische boodschap te kunnen begrijpen. Maar net als de jonggelovigen die Hebreeën aanschrijft, zijn wij helaas niet erg gegroeid in onderscheiding en leraarschap. In feite zullen de jonggelovigen waar Hebreeën zich op richt, ons op de dag van het oordeel oordelen, omdat zij veel verder waren nog dan wij!
Hoe dat kan? Simpel, omdat we de Tora als achterhaald zijn gaan zien, in al onze patronen en dogma’s. En omdat dit dus al een discussiepunt is, kunnen we nooit samen tot wijsheid komen. Want we weten simpelweg niet hoe dat kan, of negeren dat.
Hartelijke groet,
Kees
hallo Kees,
Dank voor je uitleg. Excuus dat ik nu pas weer reageer. Het kwam er gewoon niet van.
Ik denk zeker dat we qua standpunten dichter bij elkaar staan dan misschien lijkt. Wat inderdaad lastig is aan een blog, is dat je niet al te diep op de materie in kunt gaan. Het grote nadeel is dat je daarmee vooral vragen oproept ipv beantwoordt. Nu kan dat soms een functie hebben, maar als het om iets belangrijks gaat als (wel of niet helemaal) verzoend zijn met God, denk ik dat je voorzichtig moet zijn.
Maar ik vind het leuk meer te horen over hoe jij dingen ziet.
Ik ben allereerst benieuwd wat dan volgens jou precies het verschil is tussen hoe de apostelen tegen verzoening aankeken en hoe de latere kerk dat deed/doet. Ik denk we een eind opschieten als we dat eerst helder krijgen. Ben benieuwd en zie uit naar je reactie.
Grt.
Michiel.
Vrij eenvoudig, als jij mij een pak slaag geeft, dan wordt ik boos en uit mezelf eerlijk. Op dat moment weet jij dat je iets te verzoenen hebt. Wanneer je dat ook doet, en ik laat me verzoenen dan is het feest.
In het christendom zijn er allerlei soorten soteriologie, daar is lastig een algemeen beginsel uit te verklaren. Maar meestal staat de schuld van de mens van geboorte tot de dood centraal, en de onschuld van Christus die hierin een verzoenende rol zou spelen.
Maar volgens mij hebben de apostelen helemaal niet het idee gehad dat dat zo werkt. Volgens hen zal de verzoening plaatsvinden als Jezus terugkomt om het bloed, dat hij eerst in het Hemelse heiligdom gebracht heeft, ook op ons te sprenkelen. Het moment van die besprenkeling is essentieel, volgens de Hebreeënbrief zal dit plaatsvinden bij de vergadering van eerstgeborenen rondom de berg Tsion. Dat verwijst volgens mij naar het moment van de opstanding, en dat heeft nog niet plaats gevonden voor zover ik weet 🙂
Als oprecht gelovigen komen we niet in het oordeel, maar voor de rechterstoel van Christus worden onze werken aan het licht gebracht. En alleen die werken in gehoorzaamheid aan Hem geven de rechtvaardige beloning. Ook in Zijn Koninkrijk zijn we niet allemaal gelijk, maar zal ieder tevreden zijn met haar plaats door Hem toebedeeld. Dan weten we dat alles genade was en dat Hij alleen verzoening tussen G’d en mens heeft bewerkt door Zijn dood aan het hout – Zijn bloed reinigt van alle zonden – voor onze zonden is betaald. En we hebben ook collectieve schulden. Wij hebben gezondigd met zijn allen ook het afgelopen jaar. Daar rust G’ds toorn op, zolang wij geen vergeving vragen. Werner Stauder noemt een heel rijtje van praktische zaken waar we het afglopen jaar misschien de fout in zijn gegaan. En dan weet een ieder dat Grote Verzoendag noodzakelijke is, want we hebben een driemaal Heilige G’d. En de vreze des Heren is het begin van de wijsheid. Schoon schip – HEERlijk toch?
Amen!
Grote verzoendag is een dag die we mogen vieren om te herinneren dat Yeshua die heeft vervult. Het Joodse volk viert dit ter herdenking aan het jaarlijkse verzoenoffer door het slachten van het lam en wegsturen van de ‘zonde’bok in de woestijn. Omdat echter het dier niet opstond, moest het herhaalt worden.
Dit werd gedaan totdat het verzoenoffer werd ingevuld door Gods Zoon die weer opstond, daarom is dat offer vervuld, Yeshua is een eeuwigdurende verzoening omdat Hij leeft.
Dat wilt niet zeggen dat wij vrij zijn om te zondigen!! zonde is de overtreding van de wet, Yeshua is gestorven zodat wij niet gestraft worden voor onze overtredingen, wij zijn verzoend, en uit dankbaarheid , liefde en gehoorzaamheid zou alles in ons, ons wezen , ons hart, de intentie moeten hebben om niet weer de wet opnieuw te vebreken.
Onze vrees voor JHWH zou daaruit moeten bestaan, om Hem zo te vrezen dat wij gestraft worden voor de verbrekingen van de wet. Gelukkig is daar nog steeds Zijn bloed die ons reinigd als wij wederom in de fout gaan. Maar dat houd niet in dat wij maar doen waar wij zin in hebben. Daar is het eindoordeel voor, voor diegene die Zijn liefde en offer en bloed en levensregels(wet) naast zich neer gooien en denken, er is geen God, ik ben mijn eigen baas. Wij allemaal moeten meer beseffen wie wij denken te dienen, Hij is niet sinterklaas of zo maar iemand uit het oude testament, Hij is de Schepper, Hij is Almachtig, Hij zal op een dag oordelen wie Zijn geboden heeft bewaakt om te doen. Hij de Aleph en de Taw veranderd nooit. Ik bid da er vele zullen staan in die dagen waarvan Hij zegt ; gij goede en getrouwe slaaf.
shalom