Pleidooi om het Drie-eenheidsdogma los te laten

Een van de kerndogma’s van de christenheid is die van de veronderstelde Drie-eenheid van God. Daarmee onderscheidt het zich van monotheïstische religies. Jaap Noordam beschrijft in zijn boek ‘De eenheid van 1 God’ hoe dit dogma is ontstaan en onderzoekt of er een Bijbelse basis voor is. Hoe deed hij dat?

Volgens Noordam is de Bijbel eenstemmig over Gods Identiteit en de Here Jezus heeft Hem bekend gemaakt. Maar wat over Zijn Identiteit in de Bijbel staat is volgens hem geen Drie-eenheid. Maar de overgrote meerderheid van de christenen denken van wel.

Boekanalyse
Noordam is geen Theoloog, maar wilde weten waar, wanneer en hoe dit kerndogma van de Drie-eenheid is ontwikkeld. Zijn boek is een reis geworden door de Bijbel en de kerkgeschiedenis. Wat hem betreft kan alleen de Bijbel het zogenoemde mysterie van Gods Identiteit verklaren.

Na een voorwoord en een inleiding beschrijft Noordam het onderwerp in 12 hoofdstukken gevolgd door conclusies (h13) en een nawoord en wake up call (h14). In twee bijlagen gaat hij in op de Rooms-katholieke kerk (RKK) en diens rol in het verspreiden, instandhouden en verder ontwikkelen van het Drie-eenheidsdogma in de Mariologie. De meeste aandacht wordt gegeven aan de Bijbelinterpretatie van verdedigers van de Drie-eenheid (h8) en het ontstaan van dit dogma (h9).

Bijbelcitaten komen uit de Herziene Statenvertaling (HSV), tenzij anders aangegeven. Enkele eindnoten geven vrijwel uitsluitend bronvermeldingen. Enkele zwart/wit foto’s geven beeld bij de tekst. Achterin het boek is een korte lijst opgenomen van geraadpleegde media.

Evaluatie
Dit is een interessante studie over het ‘christelijke’ Drie-eenheidsdogma en de gevolgen ervan. Noordam laat zien hoe vanuit dit dogma allerlei Bijbelgedeelten worden gelezen, maar dat dit vooringenomen perceptie is en vaak ook gebaseerd op vertaalfouten. Hij komt met rake punten en argumenten.

Het richt zich tegen de RKK die als promotor van dit dogma wordt voorgesteld. Onterecht, want vrijwel door heel de geïnspireerde christenheid wordt dit dogma omarmd en ook eerder dan de RKK.

Deze studie biedt helaas geen goed onderbouwde Bijbels alternatief. Het is makkelijk ergens tegen te zijn, maar om een nieuwe weg wijzen is moeilijker. Noordam komt met een niet goed onderbouwde suggestie dat de Here Jezus pas bij Zijn geboorte ontstond (Heb 5:5) en als volkomen Mens Zelf zou hebben gekozen om God te dienen (variatie op Adoptianisme?). Hij zou niet eerder bij de Vader hebben bestaan (pre-existent zijn) en niet (aan) God (gelijk) zijn. De Heilige Geest zou onlosmakelijk verbonden zijn met God. Geen Persoon.

Ondanks deze stellingen wil Noordam toch vasthouden aan christocentrisme (tunnelvisie: alleen behoudenis door de Here Jezus). Dat sluit behoudenis in Jodendom (Oude Verbond) uit! Daarentegen wordt Persoonsverheerlijking echter in het Oude Testament verworpen. Dat maakt christocentrisme per definitie een dwaling!

Het is onbegrijpelijk dat dit boek geen zoekregister heeft en jammer dat het veel lange uitgeschreven Bijbelcitaten en herhalingen heeft. Dit boek wordt aangeraden.


Noordam, J., De eenheid van 1 God. 2022, Jaap Noordam Dienstverlening, Pijnacker, 201 pagina’s, € 12,50, ISBN: 9789090355764.