Shabbatslezingen: Wat moeten we met de spijswetten?

Ook deze week wil Mozes ons onderwijzen over een gezonde levensstijl. Hij geeft eenvoudige regels om voor consumptie geschikte dieren te onderscheiden. Gelden die ook voor gelovigen uit de heidenen, zoals wij?

De Bijbelgedeelten voor de komende shabbat Shemini (Achtste) zijn:
✡ Torahlezing: Leviticus 9:1 – 11:47,
✡ Profetenlezing: 2 Samuel 6:1 – 7:17,
✡ Brit Chadashah, Nieuwe Testament: Hebreeën 7:1-19.

In verband met het thema wijken we daarvan af.

Gedeelten uit de Torahlezing
De HEERE sprak tot Mozes en tot Aäron en zei tegen hen: Spreek tot de Israëlieten: Dit zijn de dieren die u eten mag van alle dieren die op de aarde zijn. Alle dieren met gespleten hoeven, waarvan de hoef in tweeën gespleten is en die bij de dieren behoren die herkauwen, die mag u eten. Maar deze dieren mag u niet eten, van die die alleen herkauwen of alleen gespleten hoeven hebben: de kameel, want die herkauwt, maar heeft geen gespleten hoeven; die is voor u onrein.

Dit mag u eten van al wat in het water leeft: alles wat in het water, in de zeeën en in de beken vinnen en schubben heeft, dat mag u eten, maar alles wat geen vinnen of schubben heeft in de zeeën en in de beken, van alles wat in het water wemelt en van alle levende wezens die in het water leven) die zijn voor u iets afschuwelijks.

En van deze vogelsoorten moet u een afschuw hebben; ze mogen niet gegeten worden, ze zijn iets afschuwelijks: de arend, de lammergier, de monniks­gier, de buizerd, elke soort kiekendief, elke soort raaf.
Leviticus 11:1-4, 9-10, 13-15 (HSV).

Moeten we ons aan deze voedselwetten houden om bij God in de gunst te komen? Zeker niet, we zijn behouden uit genade, door het geloof, om goede werken te doen en God en onze naasten lief te hebben.

Waar dienen deze voedselwetten dan voor? Net zoals wat we vorige week lazen over het (niet) consumeren van bloed en vet, gaan ze over onze gezondheid. Een groot aantal dieren kunnen trichinen bevatten, gevaarlijke kleine wormpjes. Om die te doden moet het vlees door-en-door tot minstens 75 graden worden verhit, wat je bij een primitieve bevolking niet kunt verwachten. Die trichinen blijken juist voor te komen in al die dieren, die Mozes verbiedt te eten. Dat zijn vooral roofdieren en alleseters.

Toch zijn die dieren belangrijk: roofdieren en aaseters zijn de ‘gezondheidspolitie van de natuur’: ze ruimen zwakke, zieke en dode dieren op, en spelen een belangrijke rol bij het handhaven van het evenwicht in de natuur. Zij voorkomen te grote vermeerdering van ziekten en plagen van schadelijke dieren.

Een gedeelte uit de Profeten
Daniël nu nam zich in zijn hart voor zich niet te besmetten met de gerechten van de koning of met de wijn die hij dronk. Daarom verzocht hij het hoofd van de hovelingen of hij zich niet zou hoeven te verontreinigen.
God gaf Daniël genade en barmhartigheid bij het hoofd van de hovelingen. Want het hoofd van de hovelingen zei tegen Daniël: Ik ben bevreesd voor mijn heer de koning, die uw eten en uw drinken heeft vastgesteld. Want waarom zou hij zien dat uw gezichten er slechter uitzien dan die van de andere jongemannen van uw groep? U zou bij de koning mijn hoofd met schuld beladen.
Toen zei Daniël tegen de kamerheer die het hoofd van de hovelingen had aangesteld over Daniël, Hananja, Misaël en Azarja: Stel uw dienaren toch tien dagen op de proef, en laat men ons plantaardig voedsel geven, zodat wij dat eten, en water, zodat we dat drinken. En laat dan in uw tegenwoordigheid ons uiterlijk en het uiterlijk van de andere jongemannen, die de gerechten van de koning eten, bezien worden, en doe dan met uw dienaren naar wat u ziet.
Daniël 1:8-13 (HSV).

Ook in de ballingschap aan het Babylonische hof wilden Daniël en zijn vrienden zich niet verontreinigen met voedsel, dat waarschijnlijk voor hen niet kosher was. Zij wilden trouw blijven aan de wetten van Mozes die zij van hun ouders hadden geleerd. En de kamerheer gaf hen gelijk: ‘Tien dagen stelde hij hen op de proef. Aan het einde van die tien dagen zag men dat hun uiterlijk knapper was, en zagen zij er gezonder uit dan al de jongemannen die van de gerechten van de koning aten.’

Een gedeelte uit het Nieuwe Testament
En de volgende dag, terwijl zij op reis waren en de stad naderden, klom Petrus op het dak om te bidden, ongeveer op het zesde uur, en hij kreeg honger en wilde iets nuttigen. En terwijl zij het eten bereidden, raakte hij in geestvervoering. En hij zag de hemel geopend en een voorwerp naar zich toe komen, dat leek op een groot linnen laken, dat aan de vier hoeken vastgebonden was en neergelaten werd op de aarde, waarin zich al de viervoetige dieren van de aarde bevonden, de wilde en de kruipende dieren en de vogels in de lucht. En er kwam een stem tot hem: Sta op, Petrus, slacht en eet! Maar Petrus zei: Beslist niet, Heere, want ik heb nooit iets gegeten wat onheilig of onrein is. En er kwam opnieuw, voor de tweede keer, een stem tot hem: Wat God gereinigd heeft, mag u niet voor onheilig houden! En dit gebeurde tot driemaal toe; en het voorwerp werd weer opgenomen in de hemel. Toen Petrus bij zichzelf twijfelde wat het visioen dat hij gezien had, kon betekenen, zie, daar stonden de mannen die door Cornelius gestuurd waren, bij de poort, nadat zij naar het huis van Simon gevraagd hadden.
Handelingen 10:9-17 (HSV).

Maakt dit visioen nu Mozes’ wetten over koshere dieren ongedaan? Mag Petrus voortaan varkensvlees eten? Dat blijkt niet de bedoeling van dit visioen. God liet Petrus in dit visioen weten, dat hij gerust met de mannen van de heidense hoofdman Cornelius kon meegaan, en het huis van een heiden binnengaan. Dat was iets waarvoor een goede Jood zich wel hoedde. Daarmee zou hij zich verontreinigen.

Met dit visioen maakte God duidelijk, dat het evangelie van Jezus Christus ook voor de niet-Joden bestemd is. Ook zij mogen deel hebben aan het heil, aan de vergeving van de zonden en een nieuw leven. Dat onderstreepte de Heer door de gave van de heilige Geest ook aan deze Romeinen te schenken, en in deze tijd aan ieder die Hem van harte wil dienen.

Bronnen: Moderne wetenschap in de Bijbel, drs. Ben Hobrink, Gideon, ISBN 978 90 6067 901 2, en www.torahinmyheart.com.