Tentoonstelling over nazi-design raar en onsmakelijk

Foto: Levi Zoutendijk

Het Design Museum in Den Bosch is het eerste museum ter wereld dat aan het succes van nazidesign een tentoonstelling wijdt: Design van het Derde Rijk. Het museum is er bijna klaar voor. Eerst de altijd beladen meidagen achter de rug en dan is het full speed focussen op de opening van de nieuwe tentoonstelling, begin september.

‘Zouden de nazi’s ook zo’n succes hebben gehad als hun design niet zo goed was geweest?’, vroeg museumdirecteur Timo de Rijk zich af in de Volkskrant van 23 februari. Zo’n succes? Het rijk dat vanaf 1933 duizend jaar zou moeten bestaan, hield het vol tot mei 1945. Ook het succesvolle ­design heeft de ondergang niet kunnen voorkomen. In de uitroeiing van de Joden waren de nazi’s wel heel succesvol. Maar of dat nou kwam door het succesvolle design van de gas­kamers en crematoria, dat is een ­macabere gedachte. Heel veel Joden zijn trouwens uitgemoord in hun dorpen, in getto’s, voor vuurpelotons. Wie daarvoor gespaard is gebleven, daaraan is ontsnapt, zal niet direct denken aan de nazisignatuur van het design.
Iedereen heeft zijn eigen band met en kijk op de Tweede Wereldoorlog. De museumdirecteur beschouwt de nazitirannie vanuit het perspectief van design. Het Design Museum verbindt er zelfs het thema aan dat het Nationaal Comité 4 en 5 mei voor dit jubileumjaar heeft gekozen: ‘De tentoonstelling participeert in de herdenking 75 jaar vrijheid.’ Het Nationaal Comité zegt van niets te weten. Het Design Museum kaapt een term.

Wanneer de tentoonstelling doorgaat en de bezoekers het ­museum verlaten, staan ze recht ­tegenover het monument met de namen van de 293 vermoorde Joodse Bosschenaren; een niet ­gepland maar evenmin te vermijden sluitstuk van een dagje nazidesign ­bekijken.

Beladen

In de Volkskrant zei De Rijk indertijd: ‘Het onderwerp nazidesign is ­beladen en potentieel explosief en dat is precies de reden waarom deze tentoonstelling er moet komen.’ Om vervolgens de vergelijking te trekken met de discussie over het Nederlandse slavernijverleden.
Mede aangezet door het publieke debat komt er een expositie over ­slavernij in het Rijksmuseum. Over de rol van Nederland bij de slavernij ­bestaan inderdaad verschillende ­opvattingen. Maar toch niet over het fenomeen slavernij? Net zomin als over nazisme, hoop ik. Of is het de wens van deze museumdirecteur dat zijn tentoonstelling de start betekent van een publiek debat?! Want ja, er heerst 75 jaar vrijheid dus alle ruimte voor debat, ook over ­nazisme. Zoiets?
Is het niet raar en onsmakelijk om de kwaliteit van nazidesign te exposeren?

Wanneer de tentoonstelling doorgaat en de bezoekers het ­museum verlaten, staan ze recht ­tegenover het monument met de namen van de 293 vermoorde Joodse Bosschenaren; een niet ­gepland maar evenmin te vermijden sluitstuk van een dagje nazidesign ­bekijken.

– – – – –

Bronvermelding
Datum:   06-08-2019
Auteur:   Ruben Vis
Website: www.nik.nl

– – – – –

Wees de eerste die reageert op "Tentoonstelling over nazi-design raar en onsmakelijk"

Geef een reactie