Uniekheid christelijke vergeving

Vergeving is een van de componenten van het samenleven. Maar volgens Tim Keller is het zelfs een godsdienstige plicht voor christenen. Hij beschrijft dat in zijn boek ‘Vergeven’. Hoe onderbouwt hij dat?

Boekanalyse
Keller (1950-2023) was Presbyteriaans senior-pastor van de Redeemer kerk in New York City. Hij schreef diverse boeken.

Na een gelijkenis uit Mattitjahoe (Matteus) en een inleiding behandelt Keller het onderwerp in 11 hoofdstukken verdeelt in drie delen (1: Vergeving verliezen en vinden (H1-4); 2: Vergeving begrijpen (H5-7); 3: Vergeving in de praktijk brengen (H8-11)) gevolgd door een Epiloog. In vier appendices vat hij de stof samen. Eindnoten geven vooral broninformatie, maar ook diepte-informatie. Bijbelteksten komen uit de NBV’21 (Nieuwe Bijbelvertaling uit 2021).

Dit boek gaat erover waarom vergeven zo belangrijk is en hoe je het doet. Het zou in detail de stappen ervoor beschrijven zonder afbreuk te doen aan rechtvaardigheid of aan wie je bent.

Volgens Keller is het geven en het ontvangen van vergeving een van de moeilijkste dingen voor een mens. Hij legt nadruk op de balans tussen verticale (God en mens) en horizontale (mens en diens naaste) vergeving. Keller wijst er ook op dat het echt moet zijn en onbaatzuchtig. Het vergt vrijwillig lijden en dat de kosten van een misdaad op je wordt genomen. Vergeving zou niet alleen Gods liefde vertegenwoordigen, maar ook Zijn rechtvaardigheid.

Evaluatie
Dit is een belangrijk boek over een van de essentiële vereisten voor menselijke leven. Keller werkt dit uit op evangelikale (modern-protestants-orthodox) wijze. Zoals bekend, de veel te positieve wijze.

Keller roept op er alles aan te doen om verzoening te verkrijgen, maar laat na te beschrijven wanneer het (van Godswege) onmogelijk is of niet lukt (bijvoorbeeld: Dt 29:20; Joz 24:19; 2 Kon 24:4; Mt 6:15; Mt 12:32). Hij gaat ervanuit dat vergeving kan leiden tot diepe verandering. Ondanks dat dit in werkelijkheid maar zelden voor komt.

Hij legt de nadruk op intermenselijke relaties, terwijl in de Bijbel de nadruk ligt op vergeving van zonde (Torah-overtredingen of niet voldoen aan de eisen van Gods wil) door God. Keller wijst wraak af. Ondanks dat God wraak neemt en daar ook mensen voor gebruikt.

In dit boek wordt nadruk gelegd op de vermeende uniekheid van de christenheid, waarin vergeving een godsdienstige plicht (mitswah) zou zijn en de kern van het evangelie. Maar daarvoor bestaat geen Bijbelse onderbouwing. Zijn beweringen tonen zijn christocentrische insteek; dat het onderricht van de Here Jezus leidend zou zijn en uniek. Beiden zijn onwaar.

Keller doet voorkomen alsof vergeving pas met de komst van de Here Jezus bestaat. Dit doet af aan de inhoudelijke eenheid van Tenach (Oude Testament) met de Seferiem Beriet Chadasjah (geschriften van een Nieuw Verbond). Hij stelt wel terecht dat de westerse cultuur nooit blijk heeft gegeven van Bijbels geloven.

In dit boek komen onvertaalde Engelstalige passages voor en het is opmerkelijk dat een zoekregister ontbreekt.


Keller, T., Vergeven. Waarom zou je? En hoe doe je het? 2023, Van Wijnen, Amersfoort, 288 pagina’s, € 22,50, ISBN: 9789051946154.