Zionistische inspanningen Herzls christelijke vriend

Nog steeds komen over bekende zaken heel bijzondere elementen aan het licht die onbekend zijn gebleven. Zo wordt in het boek ‘De prins en de profeet’ zulke elementen belicht uit de begintijd van het moderne Zionisme. Welke zijn dat?

Velen zullen weten dat Theodor Herzl (1860-1904) de grondlegger was van het moderne zionisme. Hij kwam tot dit streven omdat hij een oplossing zocht voor de gewelddadige Jodenvervolgingen in Europa. Hij beschreef zijn visie in het boek ‘Der Judenstaat’ uit 1896.

Herzls insteek was seculier, maar zijn zionistische activiteiten trok ook christenen aan. De meest prominente was William Hechler (1845-1931). Hij was een Anglicaans geestelijke die een bevlogen eindtijdsvisie had op Israëls herstel. Hij kon gebruik maken van zijn diplomatieke netwerk om Herzl en het zionisme onder de meest invloedrijke personen in die begintijd bekend te maken.

Al ging het wat Herzl betreft aanvankelijk schoorvoetend, want hij verdacht Hechler ervan hem christen te willen maken, toch ontstond een hechte vriendschap.

Boekanalyse
Claude Duvernoy (1929-2016) was een Franse Theoloog die zich verdiepte in de Israëlitische wortels van het christelijke geloof en de eenheid tussen Oude en Nieuwe Testament. Vanaf 1962 tot zijn dood woonde hij in Israël.

Na een inleiding van Roger van Oordt (Christenen voor Israël (vertaalwerk)) volgt Duvernoys geschiedschrijving over de samenwerking van Herzl en Hechler in vier hoofdstukken. Daarna worden twee brieven geciteerd die Hechler vlak voor zijn dood schreef. Een brief gericht aan het Joodse volk en een aan de christenheid. Het boek sluit af met een naschrift van Duvernoy en een korte tijdlijn van de historische gebeurtenissen.

Persoonlijke overwegingen
Dit is een boek geschreven door een christen en daardoor ligt ook de nadruk op Hechler. In beeld komt een gedreven, maar ook een vaak veel te optimistische man. Soms zelfs zweverig en naïef, waardoor mensen hem niet altijd helemaal serieus konden nemen.

Maar ook wordt regelmatig geciteerd uit dagboeken en andere geschriften van Herzl, waardoor zijn persoonlijke overdenkingen, hoe contextgebonden ook, aan het licht komen. Dat voegt toe aan het beeld van de man die hij was.

Evaluatie
Dit is een vlot lezend historisch verslag over de diplomatieke inspanningen en de wereldpolitiek in de begintijd van het moderne zionisme. Deze hebben een belangrijke, en volgens sommigen een cruciale, bijdrage geleverd aan het ontstaan van de Staat Israël. De focus in dit boek ligt op Hechler, de man die een boezemvriend schijnt te zijn geweest van de afstandelijke Theodor Herzl.

Wat opvalt in dit soort christelijk zionistische geschriften is dat van alles en nog wat wordt toegeschreven aan Gods leiding. Of dat werkelijk zo is kan niet bewezen worden. Er wordt echter geen poging ter onderbouwing gedaan. Wat wel een feit lijkt te zijn is dat Hechler een ‘motor’ was achter diplomatieke betrekkingen. Zelfs als Herzl het niet meer zag zitten.

Dit boek heeft geen literatuurlijst of een zoekregister, maar wordt wel aangeraden.


Duvernoy, C., De prins en de profeet. 2022, Scholten, Zwolle, 172 pagina’s, € 15,95, ISBN: 9789083204727.