Archeologie: Jeruzalems poorten (12) Leeuwenpoort

Het was door de Leeuwenpoort, dat in 1967 tijdens de Zesdaagse Oorlog Israëlische parachutisten de Oude Stad van Jeruzalem binnentrokken en de stad, en de hele Westbank, veroverden op Jordanië, die dit gebied in 1948 had veroverd.

De Leeuwenpoort bevindt zich in de oostelijke muur van Jeruzalem, op korte afstand van de noordelijke muur van de Tempelberg. Het is in feite de enige open poort in de oostelijke muur van de Oude Stad, leidend naar de moslimwijk.
De poort werd in 1538/39 gebouwd door Sultan Sulei­man de Grote, die de poort en de muur bouwde. De poort diende voor de Joden als de belangrijkste uitgang naar de Olijfberg en de Joodse begraafplaats aldaar. De poort dient als hoofdingang van de Oude Stad voor moslims die het Tempel­berg complex wilden bereiken en voor christelijke pelgrims op weg naar de Via Dolorosa.

Er bestaan vele namen voor de Leeuwenpoort, die vooral in het verleden werden gebruikt: in het Arabisch heet deze ‘Bab al-Asbat’, de poort van de stammen, dezelfde naam die ze gebruiken voor een toegangspoort bij de Tempelberg.
De Hebreeuwse naam is שער האריות Sha’ar ha-Arayot, Leeuwenpoort, naar de vier leeuwen die links en rechts van de poort zijn afgebeeld. Maar eigenlijk zijn het geen leeuwen maar luipaarden, het symbool van de Mamelukse sultan Baybars, die Israël in 1260 veroverde.
Interessant is een andere Jeruzalemse legende over de aanwezigheid van de leeuwen of luipaarden: voordat Jeruzalem omringd was door een muur, had de Ottomaanse sultan Suleiman de Grote herhaaldelijk een droom, waarin hij geweldige krachtige leeuwen zag die op het punt stonden hem te verscheuren als straf voor het niet goed beschermen van de Heilige Stad. De sultan begreep dat dit een teken van de hemel was, waarop hij opdracht gaf de muur op te bouwen, die de Oude Stad tot op heden omringt. Hij gaf ook opdracht om afbeeldingen van de leeuwen die hij in zijn droom had gezien op de muur van de oostelijke poort te plaatsen.

Christenen noemen hem de Stefanuspoort, naar de eerste martelaar, die bij de Damas­cus­poort werd geste­nigd.
Een andere naam is de poort van Vrouwe Mirjam, in het Arabisch ‘Bab Sitna Mirjam’, genoemd naar Mirjam (Maria), de moeder van Jezus.
En de laatste naam die ik wil noemen is de Poort van Josafat. Volgens de profetie van Joël zullen alle kwaad­doeners van zijn volk door God geoordeeld worden aan het einde der tijden in het dal van Josafat, dat te vinden is bij de beek Kidron, aan de voet van de poort.

Bronnen: de video, Jerusalem.muni.il. Foto: Screenshot van video www.youtube.com/watch?v=KxbefQS6EBU, Bible Archaeology Digest.