Shabbats­lezingen: Draag tsitsit, als een heilig volk

Als een geheugensteuntje en teken van Gods aan­wezig­heid bij zijn volk, droeg de Heer de Israëlieten op kwastjes, tsitsit, aan de hoeken van hun kleed te maken, bestaande uit witte draden en een blauwe draad. Jezus droeg ook de tsitsit aan zijn mantel.

De Bijbelgedeelten voor de komende shabbat Shelach lecha (Stuur voor jezelf) zijn:
✡ Torahlezing: Numeri 13-15,
✡ Profetenlezing: Jozua 2:1-24,
✡ Brit Chadashah, Nieuwe Testament: Hebreeën 3:7 – 4:11.

In verband met het thema wijken we daarvan af

Gedeelten uit de Torahlezing
De HEERE sprak tot Mozes: Spreek tot de Israëlieten en zeg tegen hen dat zij voor zichzelf, al hun generaties door, kwastjes moeten maken aan de hoeken van hun kleren. Aan de kwastjes aan de hoek moeten zij een blauwpurperen draad bevestigen. Die zal voor u aan de kwastjes zitten, opdat u, wanneer u hem ziet, aan al de geboden van de HEERE denkt en die doet, zodat u niet uw eigen hart en uw eigen ogen zult onderzoeken, waar u als in hoererij achteraan gaat; opdat u aan al Mijn geboden denkt en die doet, en heilig bent voor uw God. Ik ben de HEERE, uw God, Die u uit het land Egypte geleid heeft, om u tot een God te zijn. Ik ben de HEERE, uw God.

Aan de vier hoeken van het bovenkleed waarin u zich hult, moet u voor uzelf kwastjes maken.
Numeri 15:37-41 en Deuteronomium 22:12 (HSV).

Als een geheugensteuntje om je op God te richten en je aan zijn wetten te houden, moesten de Israëlieten aan de hoeken van hun bovenkleed tsitsit, kwastjes van draden maken. Deze ‘schouwdraden’ zagen ze dus elke dag, bij het aantrekken en uittrekken van hun kleren. Dat richtte hen op God, zoals in christelijke huizen een kruis aan de wand en dagelijks lezen uit de Bijbel ons op God richt.

De blauwe draad werd geverfd met techelet, een idigo-achtige kleurstof uit een zeeslak, totdat die rond de 6e eeuw BCE niet meer werd gevonden en men de draden wit liet. Volgens berichten is deze zeeslak weer gevonden, en behoort een van de dragen weer blauw te worden geverfd. Een teken van het herstel van Israël?

Een gedeelte uit de Profetenlezing
David trok daarvandaan en bleef in de bergvestingen van Engedi. En het gebeurde, nadat Saul was terug­gekeerd van het achtervolgen van de Filistijnen, dat men hem vertelde: Zie, David is in de woestijn van Engedi.
Toen nam Saul drieduizend van de beste mannen uit heel Israël, en ging op weg om David en zijn mannen te zoeken bij de Steen­bok­rotsen. Hij kwam bij de schaaps­kooien aan de weg, waar een grot was; Saul ging daarin om zijn behoefte te doen. Nu zaten David en zijn mannen aan de zijkanten in de grot.
Toen zeiden de mannen van David tegen hem: Zie, de dag waarvan de HEERE u gezegd heeft: Zie, Ik geef uw vijand in uw hand, en u kunt met hem doen zoals het goed is in uw ogen! Toen stond David op en sneed stilletjes een punt van Sauls mantel af. En het gebeurde daarna dat het hart van David in hem bonsde, omdat hij die punt van de mantel van Saul afgesneden had.
En hij zei tegen zijn mannen: Moge de HEERE er geen sprake van laten zijn dat ik ooit zoiets zou doen bij mijn heer, bij de gezalfde van de HEERE, dat ik mijn hand tegen hem uit zou steken, want hij is de gezalfde van de HEERE. En David weerhield zijn mannen met deze woorden, en hij liet hun niet toe tegen Saul op te staan.

En Saul stond op en ging de grot uit, naar de weg. Daarna stond David op, ging de grot uit en riep Saul achterna: Mijn heer de koning! Toen keek Saul achter zich en David knielde met zijn gezicht ter aarde en boog zich neer. En David zei tegen Saul: Waarom luistert u naar de woorden van de mensen die zeggen: Zie, David wil u kwaad doen? Zie, deze dag hebben uw ogen gezien dat de HEERE u vandaag in mijn hand gegeven heeft in de grot. Men zei dat ik u doden moest, maar ik heb u gespaard, want ik zei: Ik zal mijn hand niet uitsteken tegen mijn heer; hij is immers de gezalfde van de HEERE. Zie toch, mijn vader, ja zie, een punt van uw mantel in mijn hand! Toen ik namelijk die punt van uw mantel afsneed, heb ik u niet gedood.
1 Samuël 24:1-12a (HSV)

In de Archeologie-video van deze week heeft u deze grot kunnen zien, waarin David en zijn mannen zich hadden verborgen.
Koning Saul zonderde zich even af van zijn mannen in de grot, om ‘zijn voeten te bedekken’, zoals de letterlijke tekst luidt. Hij had dus even zijn aandacht nodig voor andere zaken, en merkte niet dat David in stilte een hoek van zijn bovenkleed afsneed. Een hoek waaraan de tsitsit zaten, die hem aan Gods geboden moesten herinneren. Geboden zoals ‘U zult niet doden’, waaraan hij zich niet had gehouden.

Het is in deze tijd de gewoonte, wanneer een religieuze Jood bij zijn begrafenis in zijn tallit (gebedsmantel) met tsitsit wordt gewikkeld, een van deze tsitsit wordt afgeknipt. Dat betekent dat de begravene zich niet meer aan de geboden behoeft te houden. Een voorteken voor koning Saul?

Gedeelten uit het Nieuwe Testament
En een vrouw die al twaalf jaar bloedvloeiingen had en die al haar bezit aan dokters uitgegeven had, maar door niemand genezen had kunnen worden, kwam van achteren naar Hem toe en raakte de zoom van Zijn bovenkleed aan; en onmiddellijk hield het vloeien van haar bloed op.
En Jezus zei: Wie is het die Mij heeft aangeraakt? Toen zij het allen ontkenden, zeiden Petrus en die bij hem waren: Meester, de menigte duwt tegen U aan en verdringt U, en U zegt: Wie is het die Mij aangeraakt heeft? Jezus zei: Iemand heeft Mij aangeraakt, want Ik heb gemerkt dat er kracht van Mij uitgegaan is.
Toen de vrouw zag dat zij niet onopgemerkt was, kwam zij bevend naar Hem toe, en nadat zij voor Hem neer­gevallen was, vertelde zij voor heel het volk om welke reden zij Hem aangeraakt had en dat zij onmiddellijk genezen was. Hij zei tegen haar: Heb goede moed, dochter, uw geloof heeft u behouden; ga heen in vrede!

En toen zij overgevaren waren, kwamen zij in het land Gennesaret. En toen de mannen van die plaats Hem herkenden, stuurden ze bericht rond in heel die streek en brachten allen bij Hem die er slecht aan toe waren; en zij smeekten Hem alleen maar de zoom van Zijn bovenkleed te mogen aanraken. En allen die Hem aanraakten, werden gezond.
Lukas 8:43-48 en Matteüs 14:34-36 (HSV)

De vrouw raakte de tsitsit, de kwast van Jezus kleed aan, het teken van Gods aanwezigheid. Wat zij ook voor opvattingen had over de uitwerking hiervan, God zag haar grote geloof in Jezus, die als rondreizend rabbijn door het land trok, en schonk haar genezing.