Shabbats­lezingen: ‘God behandelt u als kinderen’

Deuteronomium 28 somt de zegeningen op die het uitverkoren volk zal ontvangen wanneer het in Gods wegen gaat, maar ook twee maal zoveel ver­vloe­kin­gen wanneer het zijn verbond ontrouw wordt. Ver­vloe­kingen die helaas wer­ke­lijk­heid werden in de balling­schap.

De Bijbelgedeelten voor de komende shabbat Ki Tavo, (Wanneer u binnengaat) zijn:
✡ Torahlezing: Deuteronomium 26:1 – 29:8,
✡ Profetenlezing: Jesaja 60:1-22,
✡ Brit Chadashah, Nieuwe Testament: Lukas 24:44-53.

Gedeelten uit de Torahlezing
Op deze dag gebiedt de HEERE, uw God, u deze verordeningen en bepalingen te houden. U moet ze in acht nemen en houden met heel uw hart en met heel uw ziel. Heden hebt u de HEERE doen verklaren dat Hij u tot een God zal zijn, dat u in Zijn wegen zult gaan, dat u Zijn verordeningen, Zijn geboden en Zijn bepalingen in acht zult nemen, en dat u Zijn stem zult gehoor­zamen. En de HEERE heeft u heden doen verklaren dat u voor Hem een volk zult zijn dat Zijn persoonlijk eigendom is, zoals Hij tot u gesproken heeft, en dat u al Zijn geboden in acht moet nemen, en dat Hij u een plaats zal geven, hoog boven alle volken die Hij gemaakt heeft, tot lof, tot een naam en tot sieraad; en dat u een heilig volk zult zijn voor de HEERE, uw God, zoals Hij gesproken heeft.

En het zal gebeuren, als u de stem van de HEERE, uw God, nauwgezet gehoorzaam bent, door al Zijn gebo­den, die ik u heden gebied, nauw­lettend in acht te nemen, dat de HEERE, uw God, u dan een plaats zal geven hoog boven alle volken van de aarde. En al deze zegeningen zullen over u komen en u bereiken, wanneer u de stem van de HEERE, uw God, gehoorzaam bent:
Gezegend zult u zijn in de stad, en gezegend zult u zijn op het veld.
Geze­gend zal zijn de vrucht van uw schoot, de vrucht van uw land en de vrucht van uw vee, de dracht van uw koeien en de jongen van uw kleinvee.
Gezegend zal zijn uw korf en uw baktrog.
Gezegend zult u zijn bij uw komen, gezegend zult u zijn bij uw weggaan.
De HEERE zal geven dat uw vijanden die u aanval­len, door u verslagen worden; over één weg zullen zij tegen u uittrekken, maar over zeven wegen zullen zij voor u wegvluchten.
De HEERE zal de zegen over u gebieden in uw schuren en in alles wat u ter hand neemt. Hij zal u zegenen in het land dat de HEERE, uw God, u geeft.
De HEERE zal u voor Zichzelf bevestigen tot een heilig volk, zoals Hij u gezworen heeft, als u de geboden van de HEERE, uw God, in acht neemt en in Zijn wegen gaat.
En alle volken van de aarde zullen zien dat de Naam van de HEERE over u uitgeroepen is, en zij zullen voor u bevreesd zijn.
Deuteronomium 26:16-19 en 28:1-10 (HSV).

Een gedeelte uit de Profetenlezing
Sta op, word verlicht, want uw licht komt en de heer­lijk­heid van de HEERE gaat over u op. Want zie, de duisternis zal de aarde bedekken en donkere wolken de volken, maar over u zal de HEERE opgaan en Zijn heer­lijk­heid zal over u gezien worden. En heiden­volken zullen naar uw licht gaan en koningen naar de glans van uw dageraad.
Sla uw ogen op, kijk om u heen en zie: zij allen zijn bijeengekomen, zij komen naar u toe. Uw zonen zullen van verre komen en uw dochters zullen op de heup gedragen worden. Dan zult u het zien en stralen, uw hart zal diep ontzag hebben en zich verruimen, want de menigte van de zee zal zich naar u toekeren, het vermogen van de heiden­volken zal naar u toe komen.
Jesaja 60:1-5 (HSV).

Een gedeelte uit het Nieuwe Testament
En u bent de vermaning vergeten waarmee u als kinderen wordt aangesproken: Mijn zoon, acht de bestraf­fing van de Heere niet gering en bezwijk niet, als u door Hem terechtgewezen wordt. Want de Heere bestraft wie Hij liefheeft, en Hij geselt iedere zoon die Hij aanneemt.
Als u bestraffing verdraagt, behandelt God u als kinderen. Want welk kind is er dat niet door zijn vader bestraft wordt? Maar als u zonder bestraffing bent, waar allen deel aan hebben gekregen, bent u bastaarden en geen kinderen.
En verder hadden wij onze aardse vaders als opvoeders, en wij hadden ontzag voor hen. Zullen wij ons dan niet veel meer onderwerpen aan de Vader van de geesten, en leven? Want zij hebben ons wel voor een korte tijd naar het hun goed­dacht bestraft, maar Hij doet dat tot ons nut, opdat wij deel krijgen aan Zijn heilig­heid.
En elke bestraffing schijnt op het moment zelf wel geen reden tot blijdschap te zijn, maar tot droefheid. Maar later geeft zij hun die erdoor geoefend zijn een vreed­zame vrucht van gerech­tig­heid. Hef daarom de slappe handen op en strek de knikkende knieën, en maak rechte sporen voor uw voeten, opdat wat kreupel is, niet wordt ontwricht, maar veeleer genezen wordt.
Hebreeën 12:5-13 (HSV)

God voedt zijn uitverkoren volk op als zijn kinderen
‘Heer, als u weer een eigen volk uitkiest, zou u dan een ander volk willen kiezen’, zei eens een Joodse man, denkend aan alle vervolgingen en ellende die zijn volk waren overkomen.

Deuteronomium 28 somt de zegeningen op die het uitverkoren volk zal ontvangen wanneer het gaat in de wegen van in God, die zij hadden leren kennen door zijn wonderen en tekenen tijdens de uittocht uit Egypte. Dit hoofdstuk bevat ook twee maal zoveel ver­vloe­kin­gen, wanneer het volk Gods verbond ontrouw wordt. Ver­vloe­kingen die helaas wer­ke­lijk­heid werden in de balling­schap­pen, eerst zeventig jaar, later 1900 jaar. Perioden van beproe­ving en loutering. Tijden waarin het Joodse volk leerde de afgoden te verlaten, en om als volk te kunnen over­leven zich vast te houden aan de Torah en de tradities. (Een bekende uitspraak luidt: ‘meer dan dat het Joodse volk de Shabbat hield, behield de Shabbat het Joodse volk).

Maar zoals een straffende vader niet eeuwig boos blijft op zijn kinderen, zo beloofde God dat er een einde zou komen aan de ballingschap: ‘Sla uw ogen op, kijk om u heen en zie: zij allen zijn bijeengekomen, zij komen naar u toe. Uw zonen zullen van verre komen en uw dochters zullen op de heup gedragen worden’ schreef de profeet Jesaja (60:4). Een belofte die we de afgelopen eeuw wonderlijk in vervulling hebben zien gaan.

Wat betekent het om het ‘uitverkoren volk’ te zijn?
Het Joodse volk wordt de ‘Am Segoela’, de ‘Uit­verkoren Natie’ of het ‘Uitverkoren Volk’ genoemd. Dat is een mysterieuze en vaak verkeerd begrepen aandui­ding, schrijft rabbijn Ari Enkin. In een uitleg leren Joodse wijzen dat het Joodse volk als een kostbaar juweel of museumstuk is dat voor alle anderen tentoongesteld wordt om te obser­veren, te bewonderen en na te maken. We weten bijvoorbeeld dat Joden bedoeld zijn om ‘Or Lagoyim’ te zijn, ‘een licht voor de naties’, een lichtend voor­beeld van eerlijkheid, waardigheid, moraliteit en monotheïsme.
Het betekent leven volgens een hogere standaard. Het betekent een ambassadeursrol vervullen namens God in de wereld. Het betekent dienen als rolmodel door te onderwijzen en te leven naar het hoogste niveau van fatsoen, waardigheid en moraliteit in onze maar al te vaak corrupte wereld. Het is de taak van het Joodse volk om de wereld stap voor stap dichter bij God te brengen.

De Joden zijn zeker uniek in de wereld­geschie­denis. Geen enkel ander volk heeft ballingschap, extreme ontberingen, genociden, inquisities, pogroms en de holocaust zo overleefd als het Joodse volk. Deze vervol­gingen begonnen al voordat de Israëlieten een natie werden! Farao in Egypte was een van de eersten die begon met het vervolgen en martelen van de Israëlieten en helaas zal de maniak in Iran niet de laatste zijn. De Romeinen zijn verdwe­nen. De oude Egyptenaren zijn weg. De oude Grieken zijn verdwenen. Naties zijn gekomen en gegaan. Alleen de Israëli’s bestaan al meer dan 3000 jaar. De kleine Joodse natie overleeft en bloeit.

Joodse bijdragen aan de wereld
Tegelijkertijd heeft misschien geen ander volk zoveel bijgedragen aan hun gastlanden. De Joden hebben hun stempel gedrukt in elk land waar ze hebben gewoond, in geen verhou­ding tot hun aantal. Joodse leiders hebben zelfs altijd hun diensten aange­boden aan de leiders van de landen waar ze woonden. De geleerde Maimonides (‘Rambam’) diende als hofarts voor de sultan van Egypte en de beroemde Torah­geleerde die bekend staat als ‘Abarbanel’ diende als ambassadeur voor Portugal en Spanje. De Joden hebben altijd in de voorhoede gestaan van industriële en aca­de­mische prestaties (tel het aantal Joodse ontvangers van de Nobel­prijs!), en de lijst gaat maar door.

Door de eeuwen heen blijven de Joden zowel fysiek als geestelijk overleven – tegen alle verwach­tingen in.
Misschien kan een korte parabel de rol van het Joodse volk illustreren. Een antisemitische niet-Jood wendde zich eens tot een Jood die naast hem in de trein zat en zei: ‘Jij bent toch een Jood?’ ‘Ja,’ ant­woordde de Joodse man. ‘Nou, ik ben zo blij dat ik geen Jood ben. Geen joodse druppel bloed in mijn aderen. Sterker nog, ik ben zo trots op het feit dat er in het dorpje waar ik vandaan kom geen enkele Jood woont!’ Niet te over­troeven, antwoordde de Jood snel ‘Misschien is het daarom nog steeds maar een klein dorp’.

Met dank aan rabbijn Ari Enkin.