Sjabbatslezingen: Abram en Lot scheiden van elkaar

Het ging niet meer, de kudden van Abram en Lot werden te groot, ze moesten uit elkaar gaan. Lot koos voor de welvaart van de Jordaanvallei, vergat zijn God en woonde in de slechte stad Sodom. Zelfzucht werd bijna zijn ondergang.

De Bijbelgedeelten voor de komende sjabbat Lèch lechá (Ga, voor jezelf) zijn:
✡ Torahlezing: Genesis 12 – 17,
✡ Profetenlezing: Jesaja 40:27 – 41:16,
✡ Brit Chadashah, Nieuwe Testament: Romeinen 4:1-25.
In verband met het onderwerp wijken we daar van af.

Gedeelten uit de Torahlezing
Zo trok Abram weg uit Egypte naar het Zuiderland, hij en zijn vrouw, en alles wat hij had, en Lot met hem. En Abram was zeer rijk, aan vee, aan zilver en aan goud. En hij reisde van rustplaats tot rustplaats, vanuit het Zuiderland tot aan Bethel, naar de plaats waar zijn tent eerst gestaan had, tussen Bethel en Ai, naar de plaats van het altaar dat hij daar vroeger gemaakt had; en Abram riep daar de Naam van de HEERE aan.

Lot, die met Abram meeging, had ook kleinvee en runderen en tenten. En dat land liet het niet toe dat zij bij elkaar woonden, want zij hadden veel bezit­tin­gen, zodat zij niet bij elkaar konden wonen. Er ontstond dan ook onenig­heid tussen de herders van het vee van Abram en de herders van het vee van Lot. Bovendien woonden in die tijd de Kanaä­nie­ten en de Fere­zie­ten in dat land.
En Abram zei tegen Lot: Laat er toch geen onenig­heid zijn tussen mij en jou, en tussen mijn herders en jouw herders. Wij zijn immers mannen die broeders zijn! Ligt heel het land niet voor je open? Scheid je toch van mij af: als jij naar links gaat, dan zal ik naar rechts gaan, en als jij naar rechts gaat, dan zal ik naar links gaan.
En Lot sloeg de ogen op en zag dat heel de Jordaan­vlakte rijk aan water was; voordat de HEERE Sodom en Gomorra te gronde gericht had, was zij in de richting van Zoar als de hof van de HEERE, als het land Egypte. Daarom koos Lot voor zichzelf heel de Jordaan­vlakte en Lot trok naar het oosten; en zij werden van elkaar geschei­den. Abram woonde in het land Kanaän; en Lot woonde in de steden in de vlakte en zette zijn tenten op tot bij Sodom. De mannen van Sodom waren echter slecht en grote zondaars tegenover de HEERE.
En de HEERE zei tegen Abram, nadat Lot zich van hem afgescheiden had: Sla toch uw ogen op en kijk vanaf de plaats waar u bent, naar het noorden, het zuiden, het oosten en het westen. Want al het land dat u ziet, zal Ik voor eeuwig aan u en uw nage­slacht geven. En Ik zal uw nage­slacht maken als het stof van de aarde; als iemand het stof van de aarde zou kunnen tellen, dan zou ook uw nage­slacht geteld kunnen worden. Sta op, ga het land door in zijn lengte en in zijn breedte, want Ik zal het u geven. En Abram zette zijn tenten op en ging bij de eiken van Mamre wonen, die bij Hebron zijn, en hij bouwde daar een altaar voor de HEERE.
Genesis 13 (HSV).

Een gedeelte uit de Profetenlezing
Als u dan gegeten hebt en verzadigd bent, loof dan de HEERE, uw God, voor het goede land dat Hij u gegeven heeft. Wees op uw hoede dat u de HEERE, uw God, niet vergeet, en daardoor Zijn geboden, Zijn bepalingen en Zijn verordeningen, die ik u heden gebied, niet in acht neemt.
Wanneer u eet, verzadigd wordt, goede huizen bouwt en daarin woont, uw runderen en uw kleinvee talrijk worden en uw zilver en goud toeneemt, ja, alles wat u hebt, talrijk wordt, (pas ervoor op) dat uw hart zich dan niet verheft en u de HEERE, uw God, vergeet, Die u uit het land Egypte, uit het slavenhuis, geleid heeft; Die u geleid heeft in die grote en vreselijke woestijn, met gifslangen, schorpioenen en droogte, waar geen water was; Die uit hard gesteente water voor u liet komen, Die u in de woestijn het manna liet eten, dat uw vaderen niet gekend hadden, opdat Hij u zou verootmoedigen en u op de proef zou stellen, om u uiteindelijk wel te doen; en dat u (dan) niet in uw hart zegt: Mijn (eigen) kracht en de macht van míjn hand heeft dit vermogen voor mij verworven.
Deuteronomium 8:10-17 (HSV)

Gedeelten uit het Nieuwe Testament
En Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs, kwamen naar Jezus toe en zeiden: ‘Meester, wij zouden willen dat U voor ons doet wat wij ook maar vragen.’ En Hij zei tegen hen: ‘Wat wilt u dat Ik voor u doe?’ En zij zeiden tegen Hem: ‘Geef ons dat wij mogen zitten, de één aan Uw rechter- en de ander aan Uw linkerhand, in Uw heerlijkheid.’ Maar Jezus zei tegen hen: ‘U weet niet wat u vraagt. Kunt u de drinkbeker drinken die Ik drink, en met de doop gedoopt worden waarmee Ik gedoopt word?’ En zij zeiden tegen Hem: ‘Dat kunnen wij.’ Maar Jezus zei tegen hen: ‘De drinkbeker die Ik drink, zult u wel drinken, en met de doop waarmee Ik gedoopt word, zult u gedoopt worden, maar het zitten aan Mijn rechter- en aan Mijn linkerhand is niet aan Mij om te geven; maar het zal gegeven worden aan hen voor wie het bestemd is.’

Doe niets uit eigenbelang of eigendunk, maar laat in nederigheid de een de ander voor­tref­fe­lij­ker achten dan zichzelf. Laat eenieder niet alleen oog hebben voor wat van hemzelf is, maar laat eenieder ook oog hebben voor wat van anderen is.
Markus 10:35-40, Filipenzen 2:3-4 (HSV)

Abram en Lot scheiden van elkaar
Het ging gewoon niet meer, de kudden vee van Abram en zijn neef Lot werden te groot voor het beschikbare gras in het gebied waar zijn rondtrokken. Bovendien gebruikten de Ferezieten en de Kanaänieten ook grond voor hun vee en graanakkers. Daarom konden ze beter uit elkaar gaan, om nog meer twisten van hun herders te voorkomen.
Abram bood zijn neef de eerste keuze aan: ‘als jij naar links gaat, dan zal ik naar rechts gaan, en als jij naar rechts gaat, dan zal ik naar links gaan.’ Na de hongers­nood in Kanaän en het uitwijken naar Egypte, waar de Nijl altijd voor goede oogsten zorgt, was de keuze van Lot wel begrijpelijk. Zo koos Lot voor zichzelf de vrucht­bare Jordaan­vlakte.
Zo hebben in de afgelopen eeuw ook duizenden gast­arbeiders uit Egypte, Jemen, Bosnië en Syrië er voor gekozen, te verhuizen naar Palestina, een verwaar­loosde uithoek van het Otto­maan­se rijk. Daar was goed betaald werk te vinden bij de Joodse pioniers, die grote stukken braak liggend land gingen ont­gin­nen en in cultuur brengen. Maar velen van hen zijn vergeten, aan wie zij hun welvaart te danken hebben.

Moses heeft toegestaan een echtscheidingsbrief te schrijven, vanwege de hardheid van uw hart
Wat niet bij elkaar past, moet je niet gedwongen bij elkaar laten blijven.
Dat gold voor Lot en Abram, die te grote kudden vee hadden voor de beschikbare grond, en uit elkaar gingen.
Dat geldt voor een huwelijk, wanneer de situatie zo gespan­nen is geraakt, dat de echte­lieden beter uit elkaar kunnen gaan. Moses gaf toe­stem­ming om een echt­schei­dings­brief te geven, wanneer een echt­vereni­ging een vecht­ver­eni­ging dreigt te worden.
Dat geldt ook voor volken. Wanneer die elkaar niet verdragen, kunnen ze beter een eind bij elkaar uit de buurt gaan wonen en zich niet met elkaar bemoeien.

‘Laat eenieder ook oog hebben voor wat van anderen is’
• Eigenlijk had Lot de keuze aan zijn oom en bescher­mer Abram moeten gunnen. Maar hij zag ‘dat de Jordaan­vlakte rijk aan water was’, en koos daarvoor. Het minder vrucht­bare heuvel­land, dat we nu Judea en Samaria noemen, liet hij aan Abraham. Lot ging wonen nabij een slechte stad, waarvan de mannen ‘slecht en grote zondaars tegenover de HEERE’ zijn. Later blijkt hij zijn bestaan als tentbewoner te hebben opgegeven en in Sodom te wonen. Een stad die bijna zijn ondergang werd.
• Twee van Jezus’ discipelen zagen wel wat in het Koninkrijk der Hemelen, en vroegen Hem om een ereplaats, links en rechts naast hun Heer. Maar Jezus wijst hen terecht: ‘U weet niet wat u vraagt.’
• Een eigen stuk grond en zelfbestuur hadden de Arabische bewoners van de Gazastrook geëist, en dat hebben ze gekregen. Maar daarmee waren de Gazanen niet tevreden. Onder leiding van Hamas wilden zij geheel Palestina hebben, van de rivier tot de zee. De gevolgen kennen we.

Zie ook deze Sjabbatslezingen:
Voer je opdracht helemaal uit, Genesis 11-12
Geroepen tot een nieuw leven, Genesis 11-12,
Geen eigen gekozen oplossingen, Genesis 12,
Waar zijn de geestelijke leiders?, Genesis 14,
Een verbond met de mensen, Genesis 15.