Belangrijke facetten van het (rabbinale) Jodendom uitgelegd

Rabbijnen hebben ook een ambtstermijn. Zo is in 2023 rabbijn Sjimon Evers uit Amersfoort met pensioen gegaan. Om zijn bijdrage aan de Joodse gemeenschap te herinneren is een bundel gemaakt van enkele van zijn artikelen in het boek ‘Thuis en in sjoel’. Wat komt daarin naar voren?

Boekanalyse
Rabbijn Evers is na het afronden van zijn studie in 1981 te Amersfoort aangesteld als rabbijn en heeft die qahal (gemeente) en andere 42 jaar gediend. Ook was hij docent Joodse studie bij Maimonides in Amsterdam, staflid van Joodse jeugdkampen, geestelijk verzorger en betrokken bij de Loeach (Joodse kalender). In dit boek zijn vooral zijn wekelijkse sidrot (Torahuitleg) opgenomen met de bedoeling dat dit boek wekelijks zal worden gelezen.

Hij diende in de synagoge, maar stelde ook zijn huis open voor gasten en om sjoeriem (lessen) te geven en gespreksgroepen te houden. De artikelen in dit boek geven een zo compleet mogelijk beeld van Evers en zijn gedachtewereld.

Na een voorwoord van Ruben Vis, algemeen secretaris NIK, en een korte biografie van Evers volgen 86 artikelen (hoofdzakelijk sidrot in de periode 1987-okt 2022). Het boek eindigt met een gedicht van Evers. Enkele van de in dit boek opgenomen artikelen zijn geplaatst in het Nieuw Israëlitische Weekblad (NIW – periode 1986-1993) of in het Joods magazine JaGDaF (periode 1990-2014) dat zich richt op de Joodse gemeenschappen in Groningen, Drenthe en Friesland. De meeste (50 stuks) artikelen dateren uit 2022.

Met de boektitel drukt Evers uit dat Jodendom vooral en op de eerste plaats een thuisgebeuren is.

Evaluatie
Dit is een interessante bundel, waarin naast zijn sidrot bespiegelingen ook een aantal van de belangrijkste facetten van het (rabbinale) Jodendom worden uitgelegd, zoals Beriet Mielah (besnijdenis), vaststellen van begin en einde Sjabbat en betekenissen van het woord mitswah.

Toch blijkt dat Evers, net als de meeste rabbijnen, geen wetenschapper is. Zo gaat hij in op de vorm van ‘Aramese letters en verbindt er spirituele betekenissen aan. Ook is Evers, zoals veel rabbijnen, vaak inconsequent. Zo stelt hij dat in de vijf boeken van Mosjéh 613 mitswot zouden staan, terwijl hij later toegeeft dat dit een bedenksel van rabbijnen is.

Evers komt ook met merkwaardige en onzinnige stellingen. Zo zou het niet om het einddoel van Torah gaan (God eren en dienen), maar om de bestudering en bediscussiëring ervan. Dat zou een mitswah (een goede daad) zijn! Ook zou de fysieke besnijdenis alleen aan mannen zijn bevolen, omdat vrouwen van geboorte al spiritueel besneden zouden zijn.

Daarnaast is hij, zoals bijna alle rabbijnen, heel positief over het Judaïsme. Zo noemt hij de galoet slechts één keer, maar niet als Gods straf. Maar hij leert ook juiste stellingen. Zo wijst hij de hardnekkige misvatting dat tsara’at melaatsheid zou zijn af.

Dit boek wordt aangeraden en is te bestellen via de WIZO giftshop.


Evers, S. rabbijn, Thuis en in sjoel. Korte uiteenzettingen over de sidra van de week. 2023, Nederlands Israëlitisch-Kerkgenootschap, Amsterdam, 248 pagina’s, € 22,50, ISBN: 9789071727450.